Vậy ý tưởng, mục tiêu, kế hoạch xây dựng Cộng đồng ASEAN đã được xây dựng như thế nào? Cộng đồng ASEAN được xây dựng trên những trụ cột nào? Những thách thức và triển vọng của Cộng đồng ASEAN là gì?

Ý tưởng: 

- Ý tưởng xây dựng Cộng đồng ASEAN khởi nguồn từ khi tổ chức này được thành lập năm 1967. Trong Tuyên bố Băng Cốc (1967), các nước thành viên nêu mục tiêu xây dựng một cộng đồng hoà bình và thịnh vượng ở Đông Nam Á.

- Năm 1997, ý tưởng xây dựng Cộng đồng ASEAN được chính thức khẳng định nhân dịp kỉ niệm 30 năm ngày thành lập ASEAN. 

- Tầm nhìn ASEAN 2020 là văn bản đầu tiên đề xuất ý tưởng xây dựng một Cộng đồng ASEAN có nhận thức về các mối quan hệ lịch sử, gắn bó với nhau trong một bản sắc khu vực chung cùng nhau giữ gìn hòa bình, hướng tới ổn định, tương trợ, hợp tác phát triển phồn vinh, tăng cường vị thế ASEAN trên trường quốc tế.

Mục tiêu xây dựng: 

- Mục tiêu tổng quát: là xây dựng một tổ chức hợp tác liên chính phủ có liên kết sâu rộng, dựa trên cơ sở pháp lý là Hiến chương ASEAN. 

- Cộng đồng ASEAN được hình thành dựa trên ba trụ cột là Cộng đồng Chính trị- An ninh, Cộng đồng Kinh tế và Cộng đồng Văn hoá- Xã hội.

Kế hoạch xây dựng:

- Trên cơ sở văn bản Tầm nhìn ASEAN 2020, các nước thành viên trải qua một
thập kỷ xây dựng mô hình và cơ sở pháp lý cho Cộng đồng ASEAN thông qua Tuyên bố Bali II (2003) và Hiến chương ASEAN (2007). 

- Kế hoạch xây dựng Cộng đồng ASEAN được thể hiện thông qua Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN (2009 — 2015) cùng với các hoạt động triển khai cụ thể trên ba nội dung: chính trị- an ninh, kinh tế, văn hoá- xã hội.

- Trong giai đoạn 2009 — 2015, nhiều biện pháp tích cực đã được triển khai nhằm chuẩn bị cho sự xác lập của Cộng đồng ASEAN. 

- Ngày 22-11-2015, các nhà lãnh đạo ASEAN đã nhóm họp tại Ma-lai-xi-a, tham dự lễ kí kết chính thức Tuyên bố Kua-la Lăm-pơ về thành lập Cộng đồng ASEAN. => Cộng đồng ASEAN có hiệu lực từ ngày 31-12-2015

Cộng đồng ASEAN được xây dựng trên 3 trụ cột: Cộng đồng Chính trị- An ninh ASEAN, Cộng đồng Kinh tế ASEAN , Cộng đồng Văn hóa- Xã hội ASEAN.

Những thách thức và triển vọng của Cộng đồng ASEAN: 

Thách thức của Cộng đồng ASEAN:

- Chưa đồng nhất về quan điểm và lợi ích. 

- Khả năng hạn chế của cơ sở hạ tầng. 

- Đối mặt với thách thức an ninh. 

- Chênh lệch phát triển kinh tế. 

Triển vọng của Cộng đồng ASEAN:

- Tiềm năng thị trường chung lớn

- Tăng cường hợp tác kinh tế và đầu tư:

- Hợp tác về phát triển bền vững:

- Quyền lực hành động chung trên trường quốc tế:

- Giao lưu văn hóa và giáo dục