Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng Ngữ văn 9 CTST bài 4: Sơn Tinh, Thủy Tinh (Nguyễn Nhược Pháp)

Câu 1:

Qua văn bản, ta thấy được nét văn hóa trong tập tục cưới xin của dân tộc. Điều đó được thể hiện qua sính lễ hỏi cưới Mị Nương của Sơn Tinh: năm chục con voi xám, gấm điều, tải bạc, kim cương, vàng lấp loáng, sừng tê, ngà voi, sừng hươu. Sính lễ trong thách cưới thể hiện sự quan trọng trong việc kết hôn và trong văn hóa của người Việt Nam. Trong lễ cưới, sự trao đổi lễ vật không chỉ đơn thuần là một nghi thức mà còn bày tỏ lòng kính trọng và lòng biết ơn của nhà trai với nhà gái. Đồng thời cũng thể hiện khả năng chăm lo và bảo đảm hạnh phúc cho cô dâu trong tương lai. Đây là một phần quan trọng trong lễ cưới truyền thống của người Việt.

Câu 2:

Tác giả đã khai thác một số yếu tố nổi bật từ chất liệu văn học dân gian – truyền thuyết Sơn Tinh – Thủy Tinh để tạo nên một bài thơ sinh động và giàu cảm xúc. Những yếu tố đó bao gồm:

Hình tượng nhân vật: Sơn Tinh và Thủy Tinh là hai nhân vật nổi bật trong truyền thuyết. Sơn Tinh được miêu tả là người có tài năng, thông minh, dũng cảm, trong khi Thủy Tinh lại có sự ganh tị và quyết tâm chiến đấu vì tình yêu. Tác giả khéo léo làm nổi bật những đặc điểm này, giúp người đọc dễ dàng nhận diện và cảm nhận được sự khác biệt giữa hai nhân vật.

Tình yêu và ghen tuông: Truyền thuyết kể về mối tình giữa Sơn Tinh và Mỵ Nương, cùng sự ghen tuông của Thủy Tinh khi không chấp nhận thất bại. Nhà thơ đã khai thác yếu tố này để làm nổi bật sự đau khổ, kiên cường, và lòng ghen tuông của Thủy Tinh, đồng thời cũng thể hiện sự mạnh mẽ và quyết đoán của Sơn Tinh.

Cuộc chiến thần thoại: Tác giả đã khắc họa cuộc chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh, một cuộc chiến không chỉ là sự đấu tranh giữa các lực lượng tự nhiên (núi và nước) mà còn là cuộc chiến của tình yêu, lòng kiêu hãnh, và sự bất khuất. Cuộc chiến này không chỉ diễn ra trên mặt trận vật lý mà còn trên bình diện cảm xúc và tâm lý.

Sự kết hợp giữa yếu tố kỳ ảo và thực tế: Nhà thơ sử dụng những yếu tố kỳ ảo đặc trưng của truyền thuyết, như việc Sơn Tinh có thể khiến núi non vươn lên, Thủy Tinh có thể điều khiển nước, nhưng cũng thể hiện được những yếu tố rất đời thường, như lòng ghen tuông, nỗi đau khi yêu không được đáp lại.

Câu 3:

Phong cách thơ của Nguyễn Nhược Pháp trong "Sơn Tinh – Thủy Tinh" thể hiện sự kết hợp tinh tế giữa yếu tố truyền thuyết và cảm xúc đời thường. Ông không chỉ kể lại câu chuyện cổ mà còn khai thác sâu sắc tâm lý nhân vật, đặc biệt là lòng ghen tuông của Thủy Tinh và sự kiên cường của Sơn Tinh. Những cảm xúc này giúp câu chuyện trở nên sinh động và nhân văn. Thơ của ông giản dị, dễ hiểu nhưng đầy ắp ý nghĩa sâu xa, phản ánh tâm trạng con người trong tình yêu và cuộc sống. Nguyễn Nhược Pháp cũng khéo léo kết hợp giữa sự kỳ ảo và hiện thực, tạo nên một không gian thơ vừa quen thuộc, vừa mới mẻ. Cách tiếp cận này giúp truyền thuyết trở nên gần gũi và mang tính nhân bản, phản ánh được những vấn đề về tình cảm và sự đấu tranh trong xã hội.