Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng Ngữ văn 9 CD bài 4: Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng)

Câu 1:

- Ông thương nhớ con xen lẫn sự day dứt, ân hận vì đã đánh con khi nóng giận.

- Dồn tình yêu thương vào việc làm chiếc lược ngà – lời hứa với con trước lúc chia tay.

+ Tự đi tìm ngà voi rồi ngồi cưa từng chiếc răng lược khổ công như một người thợ bạc.

+ Gò lưng tỉ mẩn khắc dòng chữ “Yêu nhớ tặng Thu - con của ba” → Hạnh phúc khi làm theo mong ước của con → Gửi gắm tình yêu thương vào chiếc lược ngà → Luôn khát khao đoàn tụ

→ Tình yêu thương con đã khiến người cha từ một chiến sĩ trở thành người nghệ sĩ với tác phẩm vô giá về tình phụ tử.

- Trước khi hi sinh, ông Sáu móc cây lược ra trao vào tay người bạn chiến đấu; chỉ khi nhận được lời hứa “mang về trao tận tay cho cháu”, người cha đó mới “nhắm mắt”.

→ Tình phụ tử mãnh liệt, phi thường, thiêng liêng, bất diệt.

Câu 2:

- Trong cuộc gặp gỡ ở bến xuồng: Thu ngạc nhiên, hoảng sợ trước người đàn ông nhận là cha mình (...giật mình, tròn mắt nhìn...)

- Trong ba ngày ông Sáu nghỉ phép:

+ Luôn xa lánh trong lúc ông Sáu tìm cách vỗ về.

+ Nói trống không khi má bắt gọi ông Sáu vào ăn cơm.

+ Không chịu gọi “ba” ngay cả khi bị dồn vào thế bí (phải chắt nước ở nồi cơm đang sôi)

+ Hất cái trứng cá ông Sáu gắp cho trong bữa cơm → bị đòn → không khóc, chạy sang nhà ngoại, cố ý khua dây xuồng kêu to.

→ Bé Thu từ chỗ ngờ vực, lảng tránh, từ chối sự chăm sóc đã chuyển thành phản ứng quyết liệt với ông Sáu.

→ Đây là phản ứng tự nhiên khi thấy một người nhận là cha khác với người cha trong ảnh → không đáng trách → biểu hiện của tình yêu thương cha.

Câu 3:

- Trong đêm bỏ về nhà bà ngoại: Thu được bà giải thích về vết thẹo làm thay đổi khuôn mặt ba nó: “nghe bà kể chuyện, nó nằm im, lăn lộn và thỉnh thoảng thở dài như người lớn” → nghi ngờ được giải tỏa → ân hận, hối tiếc.

- Trong giờ phút chia tay:

+ Muốn nhận ba nhưng không dám lại gần: “vẻ mặt sầm lại buồn rầu... nó nhìn với vẻ nghĩ ngợi sâu xa”.

+ Xúc động khi bắt gặp ánh nhìn của cha: “đôi mắt mênh mông của con bé bỗng xôn xao”.

+ Nó cất tiếng gọi “ba” đầu tiên: “Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự im lặng và xé cả ruột gan mọi người”.

+ Bày tỏ tình yêu thương mãnh liệt: “nói trong tiếng khóc”, “hôn ba nó cùng khắp..., hôn cả vết thẹo dài bên má của ba nó”.

+ Tìm mọi cách níu giữ ba ở lại bằng cả lời nói và hành động (“không cho ba đi nữa...”; “hai tay nó siết chặt lấy cổ” ... “dang cả 2 chân rồi câu chặt lấy ba nó; đôi vai nhỏ bé của nó run run”).

=>Thu là cô bé cá tính, bản lĩnh, hồn nhiên, ngây thơ và có tình yêu thương cha sâu sắc.

=>Qua cách miêu tả chứng tỏ tác giả am hiểu tâm lí trẻ thơ, yêu mến, tôn trọng tình cảm của các em nhỏ và đồng cảm với cảnh ngộ éo le của hai cha con.