Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng Lịch sử 9 CTST bài 2: Châu Âu và nước Mỹ từ năm 1918 đến năm 1945

Câu 1:

- Một loạt yếu tố kinh tế, chính trị và xã hội đã dẫn đến sự trỗi dậy của các chế độ độc tài phát xít tại Ý và Đức. Ở cả hai quốc gia, hậu quả của Thế chiến thứ nhất để lại những nỗi đau kinh tế và xã hội lớn lao. 

+ Ở Ý, dù ở phe thắng trận, nhưng lại không đạt được những lợi ích lãnh thổ mong muốn, dẫn đến sự bất mãn sâu sắc trong xã hội. 

+ Ở Đức, sau khi ký Hiệp ước Versailles, phải chịu đựng các khoản bồi thường chiến tranh nặng nề, làm nền kinh tế Đức lâm vào tình trạng suy thoái trầm trọng. 

- Các cuộc khủng hoảng kinh tế, bao gồm cả khủng hoảng kinh tế thế giới năm 1929, khiến tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, đời sống của người dân ngày càng khó khăn. Điều này tạo cơ hội cho các phong trào cực đoan trỗi dậy, trong đó Mussolini ở Ý và Hitler ở Đức đã lợi dụng tình hình hỗn loạn để chiếm quyền. Cả hai nhà lãnh đạo đều đưa ra những hứa hẹn về sự ổn định, phát triển và phục hồi quốc gia, điều mà các chính phủ dân chủ trước đó không thể thực hiện được. Từ đó, họ dần xây dựng chế độ phát xít dựa trên chủ nghĩa dân tộc cực đoan và quân sự hóa đất nước.

Câu 2:

- Cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 đã gây ra hậu quả nặng nề đối với nền kinh tế Mỹ, với hàng triệu người mất việc, các doanh nghiệp phá sản, và thị trường tài chính sụp đổ. 

- Trong bối cảnh đó, Franklin D. Roosevelt, Tổng thống Mỹ từ năm 1933, đã khởi xướng chính sách “New Deal” nhằm khắc phục khủng hoảng và khôi phục nền kinh tế. “New Deal” bao gồm nhiều biện pháp như cung cấp việc làm qua các dự án công trình công cộng, tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, và cải tổ các ngành công nghiệp và nông nghiệp. 

- Chính phủ cũng tăng cường vai trò trong việc quản lý kinh tế thông qua các chính sách kiểm soát giá cả và sản lượng, nhằm hạn chế sự suy thoái và thúc đẩy sản xuất.

- Kết quả của chính sách này là nền kinh tế Mỹ dần phục hồi, tạo ra hàng triệu việc làm mới và giảm bớt áp lực thất nghiệp. 

- Tuy nhiên, sự thành công của "New Deal" không phải tuyệt đối, và Mỹ chỉ thực sự thoát khỏi khủng hoảng khi Thế chiến thứ hai bùng nổ, khiến nhu cầu sản xuất quân sự tăng mạnh.

Câu 3:

+ Chủ nghĩa phát xít tại Đức và Ý có nhiều điểm tương đồng trong bối cảnh xã hội và chính trị khi cả hai quốc gia đều lâm vào tình trạng khủng hoảng sau Thế chiến thứ nhất. Cả Đức và Ý đều phải đối mặt với sự suy thoái kinh tế nặng nề, tỷ lệ thất nghiệp cao và tình trạng bất ổn xã hội. 

+ Tại Đức, Đảng Quốc xã của Adolf Hitler lợi dụng tâm lý bất mãn của người dân đối với Hiệp ước Versailles, đề cao chủ nghĩa dân tộc cực đoan và chủ trương mở rộng lãnh thổ để khôi phục "nước Đức vĩ đại." 

+ Tại Ý, Benito Mussolini cũng sử dụng chủ nghĩa dân tộc để chiếm lấy quyền lực, thành lập Đảng Phát xít và áp đặt chế độ độc tài từ năm 1922. Tuy nhiên, sự khác biệt cơ bản giữa hai phong trào phát xít này nằm ở mức độ và phương pháp thực hiện quyền lực. 

+ Ở Đức, Hitler thực hiện chính sách đàn áp khốc liệt các đối thủ chính trị, xây dựng một chế độ toàn trị dựa trên nền tảng bạo lực và tư tưởng thù địch với các dân tộc khác, đặc biệt là người Do Thái. Chính sách bài Do Thái và tham vọng bành trướng lãnh thổ của Hitler đã dẫn tới việc Đức khởi động Thế chiến thứ hai. 

+ Trong khi đó, ở Ý, Mussolini thực hiện chính sách phát xít theo hướng củng cố quyền lực bên trong nước, nhưng không quá cực đoan như Đức. Dù Mussolini cũng có tham vọng mở rộng quyền lực của Ý qua các cuộc xâm lược thuộc địa, như chiến tranh với Ethiopia, nhưng tầm ảnh hưởng của Ý vẫn nhỏ hơn nhiều so với Đức.