Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng cao Ngữ văn 9 CTST bài 5: Tiếng đàn giải oan (Truyện thơ Nôm khuyết danh)

Câu 1:

Tác giả đã xây dựng tiếng đàn như một biểu tượng kỳ diệu, mang tính chất siêu nhiên và nghệ thuật, vượt qua vai trò của một nhạc cụ thông thường. Tiếng đàn được miêu tả với âm thanh kỳ ảo, có sức mạnh lay động tâm hồn, không chỉ tác động đến cảm xúc con người mà còn giải tỏa nỗi oan khuất, phơi bày sự thật. Qua hình ảnh này, tác giả kết hợp yếu tố kỳ ảo với ý nghĩa nhân văn sâu sắc, tạo nên sức hút cho câu chuyện và làm nổi bật giá trị của nghệ thuật.

Ý nghĩa của tiếng đàn trong việc giải quyết mâu thuẫn và xung đột:

Tiếng đàn đóng vai trò như một "nhân vật" trung gian, giúp hòa giải và xóa bỏ những hiểu lầm, mâu thuẫn. Nó không sử dụng bạo lực mà dựa vào sức mạnh của nghệ thuật và lòng nhân ái để giải quyết xung đột. Tiếng đàn làm sáng tỏ sự thật, đánh thức lương tâm, và giúp các nhân vật đạt được sự tha thứ, hòa giải. Như vậy, tiếng đàn không chỉ là phương tiện giải oan mà còn là biểu tượng của công lý, hòa bình và tinh thần nhân văn, thể hiện thông điệp rằng nghệ thuật có thể vượt qua mọi rào cản để đem lại sự hòa hợp.

Câu 2:

Tiếng đàn của Thạch Sanh không chỉ giải oan mà còn thể hiện rõ phẩm chất cao quý của chàng, đó là lòng nhân ái, bao dung và khát vọng hòa bình. Thay vì dùng bạo lực, Thạch Sanh chọn tiếng đàn để giải quyết mâu thuẫn, minh oan cho bản thân và khẳng định chân lý. Điều này cho thấy sự khéo léo, trí tuệ và tinh thần yêu chuộng công lý của nhân vật. Liên hệ với xã hội ngày nay, phẩm chất này là bài học giá trị: lòng nhân ái và sự khoan dung giúp xây dựng một cộng đồng gắn kết; giải quyết mâu thuẫn bằng trí tuệ, sáng tạo thay vì đối đầu mang lại sự hòa hợp; và khát vọng công bằng, hòa bình vẫn luôn là mục tiêu mà xã hội hiện đại hướng tới. Tiếng đàn của Thạch Sanh vì thế không chỉ giải oan mà còn truyền tải thông điệp sâu sắc về cách đối nhân xử thế và xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.