Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng cao Lịch sử 9 CTST bài 8: Cách mạng tháng Tám năm 1945

Câu 1: 

- Thời cơ của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 xuất hiện trong bối cảnh Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc, khi Nhật Bản đầu hàng Đồng minh vô điều kiện vào ngày 14/8/1945. Sự kiện này dẫn đến tình trạng hỗn loạn và suy yếu của chính quyền thực dân Pháp và quân Nhật tại Đông Dương, tạo ra khoảng trống quyền lực. Đây chính là thời điểm thuận lợi để Đảng Cộng sản Đông Dương phát động cuộc tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

- Sự nhạy bén và sáng tạo của Đảng trong việc nắm bắt thời cơ được thể hiện qua các điểm sau:

+ Chuẩn bị kỹ lưỡng: Ngay từ khi thành lập năm 1930, Đảng đã chú trọng xây dựng lực lượng, tuyên truyền và vận động quần chúng, chuẩn bị cho cuộc cách mạng lâu dài 

+ Nhận định đúng tình hình: Đảng đã đánh giá chính xác sự suy yếu của kẻ thù và tình trạng hỗn loạn sau khi Nhật Bản đầu hàng, xác định đây là thời điểm chín muồi để hành động.

+ Chỉ đạo kịp thời và quyết đoán: Ngay sau khi Nhật Bản đầu hàng, Đảng đã tổ chức Hội nghị toàn quốc tại Tân Trào từ ngày 14 đến 15/8/1945, quyết định phát động tổng khởi nghĩa và đề ra các chính sách đối nội, đối ngoại để đảm bảo thắng lợi.

+ Linh hoạt và sáng tạo trong lãnh đạo: Đảng đã khéo léo kết hợp giữa đấu tranh chính trị và vũ trang, giữa lực lượng nông thôn và thành thị, tạo nên sức mạnh tổng hợp để giành thắng lợi nhanh chóng và ít tổn thất.

=> Chính nhờ sự nhạy bén và sáng tạo trong việc nắm bắt và tận dụng thời cơ, Đảng Cộng sản Đông Dương đã lãnh đạo nhân dân Việt Nam thực hiện thành công Cách mạng Tháng Tám năm 1945, giành độc lập và mở ra một trang mới trong lịch sử dân tộc.

Câu 2: 

Thời cơ Cách mạng tháng Tám là thời cơ ngàn năm có một vì:

- Giữa lúc phát xít Nhật đầu hàng, quân Nhật ở Đông Dương hoàn toàn tê liệt, bọn tay sai hoang mang, rệu rã thì cả một tập đoàn đế quốc Mĩ, Anh, Pháp, Tưởng Giới Thạch đang ráo riết tiến vào Đông Dương. Cùng với bọn đế quốc đủ mọi sắc cờ, bọn phản cách mạng cũng náo nức chuẩn bị theo đuôi kéo vào nước ta hòng cướp lấy chính quyền (Mĩ, Anh âm mưu cướp lấy Đông Dương, Pháp trở lại giành địa vị thống trị).

- Cách mạng đứng trước tình thế một mình đối phó với nhiều lực lượng quân sự, được pháp lí quốc tế thừa nhận sắp sữa tràn vào nước ta để cứu bọn tay sai, ngăn chặn phong trào cách mạng của nhân dân ta. Vận mệnh dân tộc đòi hỏi Đảng ta phải hành động kịp thời, khôn khéo và kiên quyết, quy động cao độ trí tuệ và sức mạnh của toàn dân, giành thắng lợi trong cuộc chạy đua lịch sử giữa nhân dân ta với các tập đoàn đế quốc và phản động.

- Trước thời cơ thuận lợi hiếm hoi và ngắn ngủi, nguy cơ không nhỏ đến gần, Đảng ta phải hoàn thành sứ mệnh cả dân tộc giao phó là tổ chức lãnh đạo toàn dân vùng dậy giành chính quyền từ tay phát xít Nhật, lật đổ bọn bù nhìn tay sai, đứng ở địa vị người chủ nước nhà mà đón tiếp quân Đồng Minh vào giải giáp quân đội Nhật. Nếu hành động chậm khi quân Đồng Minh vào thì thời cơ không còn nữa.

Như vậy, khoảng thời gian sau khi phát xít Nhật đầu hàng Đồng Minh và trước khi quân Đồng Minh vào nước ta là thời cơ “ngàn năm có một”. Cuộc tổng khởi nghĩa trong cách mạng tháng Tám cũng diễn ra đúng trong khoảng thời gian đó và ta đã giành thắng lợi.