Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu Ngữ văn 9 CTST bài 4: Dễ chọi (Bồ Tùng Linh)

Câu 1:

Những dấu hiệu giúp em nhận biết Dế chọi là truyện truyền kì:

- Ở truyện cónhững chi tiết li kì, biến ảo, hoang đường.

- Không gian, thời gian có sự đan xen giữa cõi âm, cõi dương, nhân vật là con người chết đi nhưng hồn có thể biến hóa vào con vật.

- Ở đó là tấm ảnh thu nhỏ, thu vào nghìn vạn cảnh trạng ở nhân gian mà còn có tác dụng làm nổi bật tính chất phi lí của những cảnh trạng ấy.

Câu 2:

Chỉ một câu chuyện dâng dế chọi lên vua mà phản ánh được cả bộ mặt của giai cấp thống trị tàn bạo, ăn chơi sa đoạ và những thảm cảnh mà nhân dân lao động phải chịu đựng. Một con dế chọi có thể mang đến thảm kịch cho một gia đình, một tỉnh nhưng cũng có thể mang vinh hoa phú quý đến cho cả một tỉnh, một dòng họ.Con dế chọi chỉ là một phương tiện vui chơi giải trí của vua quan nơi cung cấm nhưng lại là yếu tố quyết định sống chết của người dân. Gia đình Thành Danh là một minh chứng tiêu biểu. Dế chọi đã mang tai hoạ đến cho gia đình Thành Danh song cũng chính dế chọi (con dế do linh hồn con trai Thành Danh hoá thân vào) lại mang đến cho gia đình Thành Danh vinh hoa phú quý.

Câu 3:

- Yếu tố kì ảo trong văn bản:

+ Tờ giấy của cô đồng

+ Thành Danh tìm bắt được dế chọi

+ Con dế chọi dáng người nhỏ bé nhưng có sức mạnh phi thường, có khả năng thắng cả những con dế lớn hơn mình nhiều lần

+ Con dế nhảy múa mỗi khi nghe tiếng đàn cầm, đàn sắt ở trong cung

+ Con trai Thành Danh sống lại và kể chuyện hóa dế.

- Tác dụng:

+ Phê phán chế độ chính trị tàn bạo đương thời đã đè nén, áp bức, gây ra bao đau thương cho những người dân hiền lành lương thiện.

+ Truyện có kết cấu hết sức chặt chẽ, biến hoá khôn lường, hợp lí và lôgíc chứ không đơn điệu, cứng nhắc.

Câu 4:

Một số đặc điểm của truyện truyền kì được thể hiện trong truyện Dế chọi:

- Cốt truyện là chuỗi sự kiện được tổ chức theo quan hệ tuyến tính.

- Có sự kết hợp giữa yếu tố hiện thực và yếu tố kì ảo. Các yếu tố kì ảo gắn với những sự kiện quan trọng nhất, quyết định diễn biến của câu chuyện và số phận của nhân vật chính. 

Câu 5:

Tính chất châm biếm, tố cáo mạnh mẽ nhất trong văn bản thể hiện qua chi tiết con dế chọi độc đáo, là hình ảnh tượng trưng cho con trai của Thành. Con dế chọi này được miêu tả như là một công cụ mà gia đình anh ta sử dụng để đạt được vinh quang, thậm chí ""vượt qua các bậc quyền quý"". Đây là một sự châm biếm sâu sắc, thể hiện sự phê phán về việc dùng những chiêu trò, thủ đoạn không chính đáng để đạt được danh vọng và địa vị trong xã hội.

Chi tiết này phê phán một xã hội mà con đường thăng tiến không phải lúc nào cũng công bằng và dựa trên tài năng, mà có thể bị chi phối bởi những hành động giả tạo, mánh khóe. Dế chọi ở đây không chỉ là biểu tượng của sự vô nghĩa trong việc tranh đua địa vị mà còn là một chỉ trích về sự suy đồi của các giá trị xã hội khi con người ta đánh mất phẩm giá, chỉ chạy theo danh vọng hão huyền.