I. YÊU CẦU ĐỐI VỚI KIỂU VĂN BẢN

• Về nội dung: nêu được chủ đề; nêu và phân tích được tác dụng của một vài nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật trong tác phẩm văn học, ví dụ: hình ảnh, từ ngữ, các biện pháp tu từ (đối với văn bản thơ); tình huống chi tiết tiêu biểu, nhân vật, ngôi kể (đối với văn bản truyện);…
• Về hình thức: lập luận chặt chẽ, có bằng chứng tin cậy từ tác phẩm, diễn đạt mạch lạc; sử dụng các phương tiện liên kết hợp lí để giúp người đọc nhận ra mạch lập luận.
• Bố cục bài viết cần đảm bảo:
• Mở bài: giới thiệu tác phẩm văn học (tên tác phẩm, tác giả,…) nêu ý kiến khái quát về chủ đề và nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.
• Thân bài: lần liệt trình bày các luận điểm làm nổi bật chủ đề và một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật trong tác phẩm.
• Kết bài: Khẳng định lại ý kiến về chủ đề và một vài nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm; nêu suy nghĩ, cảm xúc, trải nghiệm cá nhân hoặc bài học rút ra từ tác phẩm.

II. PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO

• Bài văn phân tích tác phẩm Gió lạnh đầu mùa
• Phần mở đầu giới thiệu tác phẩm văn học, nêu ý kiến khái quát về chủ đề và nét đặc sắc nghệ thuật.
• Phần thân có hai luận điểm chính:
• Luận điểm 1: Chủ đề truyện.
• Lí lẽ: Gió lạnh đầu mùa phủ khắp không gian, tạo ra một không khí rét mướt, nhưng điều đọng lại trong tôi vẫn là ngọn lửa yêu thương lan tỏa.
• Bằng chứng làm sáng tỏ lí lẽ: Tình người ấm áp, thấm đẫm trong từng trang sách. Tình người thể hiện trong cảnh những đứa trẻ chơi đùa vui vẻ, không phân biệt hoàn cảnh giàu nghèo. Tình người kết đọng trong hành động của Sơn và Lan khi mang chiếc áo bông cũ tặng cho Hiên, người bạn nhà nghèo không có áo ấm mặc trong mùa rét.

Luận điểm 2: Đặc sắc nghệ thuật

• Lí lẽ: những cái bình dị, quen thuộc ấy lại dễ dàng khơi dậy sự đồng cảm nơi người đọc.
• Bằng chứng: Sự việc hai đứa trẻ nhà khá giả động lòng thương, mang cho người bạn khó khăn chiếc áo mùa rét
• Lí lẽ: Tình thương ấy thể hiện tâm hồn cao đẹp, biết xót xa, cảm thông cho những mảnh đời khốn khó. Đó là lí do tôi trân trọng, quý mến nhân vật Sơn.
• Bằng chứng: Tấm lòng nhân hậu giúp Sơn nhận ra những đứa trẻ ngày hôm nay môi chúng tím lại, và qua những chỗ áo rách, da thịt thâm đi”, nhận ra Hiên “co ro đứng bên cột quán, chỉ mặc manh áo rách tả tơi” mà “động lòng thương”.
• Phần kết có một ý khẳng định lại ý kiến về chủ đề và nét đặc sắc nghệ thuật; nêu cảm nghĩ về tác phẩm.
• Dùng những kí tự (*), (**), (3a)...

III. VIẾT BÀI

1. Chuẩn bị trước khi viết

2. Tìm ý và lập dàn ý

• Mở bài:
• Giới thiệu tác phẩm (tên tác phẩm, tác giả)
• Nêu khái quát về chủ đề và một vài nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.
• Thân bài:
• Nêu chủ đề của tác phẩm
• Chỉ ra và phân tích tác dụng của một vài nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.
• Kết bài:
• Khẳng định lại chủ đề và giá trị của một vài nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm.
• Nêu suy nghĩ/ cảm xúc về tác phẩm, chia sẻ bài học rút ra cho bản thân.

3. Viết bài