I. THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC VÀ CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP CỦA NHÂN DÂN PHÁP CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN 1858-1873

* Cuộc kháng chiến ở Đà Nẵng và Nam Kì (1858 – 1867)

- Ngày 1/9/1858: liên quân Pháp, Tây Ban Nha đánh chiếm Đà Nẵng.

→ Nhân dân, quân đội triều đình (dưới sự chỉ huy của Nguyễn Tri Phương) đẩy lùi nhiều đợt tấn công của quân Pháp, Tây Ban Nha.

- Tháng 2/1859: Pháp buộc phải rút phần lớn binh lực tại Đà Nẵng.

- Ngày 17/2/1859: Pháp tấn công Gia Định. 

→ Thành Gia Định thất thủ.

→ Triều đình Nguyễn cho xây đại đồn Chí Hòa.

- Ngày 24/2/1861: quân Pháp tung hỏa lực tấn công, hạ đại đồn Chí Hòa.

→ Chiếm 3 tỉnh Định Tường, Biên Hòa, Vĩnh Long.
- Tháng 6/1862: Triều đình Huế kí Hiệp ước Nhâm Tuất.

→ 2 bên tạm hòa hoãn.

- Năm 1867: Pháp vi phạm Hiệp ước, chiếm 3 tỉnh miền Tây.

* Cuộc kháng chiến ở Đà Nẵng và Nam Kì (1867 – 1873)

- Phong trào kháng Pháp của nhân dân Nam Kì dưới sự lãnh đạo của thủ lĩnh địa phương tiếp tục diễn ra khắp nơi, ngày càng lan rộng:

+ Trương Định lập căn cứ ở Gò Công.

+ Võ Duy Dương ở Đồng Tháp Mười.

+ Nguyễn Trung Trực ở Hòn Chông.

+ Nguyễn Hữu Huân ở Tân An. 

→ Nhiều lãnh tụ thà chết chứ không chịu hợp tác với kẻ xâm lược.

- Một số nhà nho (Nguyễn Đình Chiểu, Phan Văn Trị) dùng thơ văn để chiến đấu.

II. THỰC DÂN PHÁP MỞ RỘNG XÂM LƯỢC RA CẢ NƯỚC VÀ CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG THỰC DÂN PHÁP CỦA NHÂN DÂN VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 1873-1884

* Cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược Bắc Kì lần thứ nhất (1873 – 1874)

- Năm 1873:

+ Pháp đánh Hà Nội và Bắc Kì lần thứ nhất.

+ Nguyễn Tri Phương hi sinh.

+ Trong trận Cầu Giấy lần thứ nhất, Gác-ni-ê từ trận. 

- Năm 1874:

+ Triều đình Huế kí Hiệp ước Giáp Tuất. Pháp rút quân khỏi Bắc Kì.

+ Sáu tỉnh Nam Kì thuộc về Pháp.

+ Khởi nghĩa Trần Tấn, Đặng Như Mai ở Nghệ - Tĩnh. 

* Cuộc kháng chiến chống Pháp xâm lược Bắc Kì lần thứ hai (1882 – 1884)

- Năm 1882:

+ Pháp đánh Hà Nội và Bắc Kì lần thứ hai.

+ Hoàng Diệu tuẫn tiết. 

+ Quân Pháp đánh chiếm Hà Nội và các tỉnh Bắc Kì.

- Năm 1883:

+ Trận Cầu Giấy lần thứ hai: Ri-vi-e tử trận.

+ Pháp chiếm cửa biển Thuận An (Huế).

+ Triều đình kí Hiệp ước Hác-măng, chính thức thừa nhận nền bảo hộ của Pháp ở Bắc Kì và Trung Kì. 

- Năm 1884:

+ Triều đình kí Hiệp ước Pa-tơ-nốt. 

+ Việt Nam trở thành nước thuộc địa nửa phong kiến.