BÀI 20: VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI LIÊN BANG NGA

I. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ

- Đặc điểm vị trí:

+ Là quốc gia rộng lớn nhất thế giới. 

+ Nằm ở cả hai châu lục Á – Âu. 

+ Lãnh thổ bao gồm: 

• Phần lớn đồng bằng Đông Âu. 

• Khu vực Bắc Á. 

• Phần lãnh thổ không liên tục Ca – li – nin – grát.

+ Tiếp giáp: 

• 14 quốc gia 

• Tiếp giáp với biển và đại dương: Bắc Băng Dương, Thái Bình Dương, Ca – ra…

- Ảnh hưởng phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí đến phát triển kinh tế - xã hội:

+ Thuận lợi: 

• Vị trí nổi bật trên thế giới.

• Thuận lợi cho giao thương.

• Phát triển kinh tế, văn hóa. 

+ Khó khăn: 

• Khó khai thác lãnh thổ.

• Khó đảm bảo an ninh quốc phòng. 

II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

III. DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI

1. DÂN CƯ

- Đông dân, đứng thứ chín trên thế giới (2020). 

- Tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số thấp. 

=> Thách thức về vấn đề thiếu hụt lực lượng lao động, an ninh và chủ quyền lãnh thổ. 

- Quốc gia đa dắc tộc với khoảng 100 dân tộc , hơn 80% dân số là người Nga. 

=> Nền văn hóa đặc sắc. 

- Số dân nữ nhiều hơn số dân nam, đặc biệt là các nhóm tuổi lớn. 

=> Thiếu hụt lực lượng lao động. 

- Mật độ dân số trung bình thấp, dân cư phân bố không đồng đều. 

=> Tăng sự phân hóa giữa các vùng trong nước Nga. 

- Đô thị hóa phát triển, tỉ lệ dân thành thị cao, các đô thị phần lớn thuộc loại nhỏ và trung bình. 

=> Các đô thị là nơi tập trung dân cư, trunbg tâm kinh tế, chính trị, giao thông

2. XÃ HỘI

- Đặc điểm: 

+ Tích cực 

• Nền văn hóa đa dạng, độc đáo, phát triển lâu đời, có nhiều đóng góp cho văn hóa, nhân loại. 

•  Người dân có trình độ học vấn cao, đứng hàng đầu thế giới về các ngành khoa học cơ bản. 

• Chất lượng cuộc sống của người dân được cải thiện. 

+ Tiêu cực 

•  Đối mặt với nhiều thách thức như chênh lệch giàu nghèo, sự phân hóa giữa các khu vực, an nình xã hội chưa được đảm bảo vững chắc. 

- Tác động: 

+ Là nền tảng cho sự phát triển kinh tế, tạo điều kiện phát triển các ngành kinh tế và thu hút đầu tư nước ngoài.

+ Các thách thức về xã hội ảnh hưởng nhất định đến phát triển đất nước