BÀI 2: CHÂU ÂU VÀ NƯỚC MỸ TỪ NĂM 1918 - 1945

I. Mục tiêu bài học 

- Trình bày được những nét chính về: phong trào cách mạng và sự thành lập Quốc tế Cộng sản; đại suy thoái kinh tế 1929 – 1933; sự hình thành chủ nghĩa phát xít ở châu Âu. 

- Nhận biết được tình hình chính trị và sự phát triển kinh tế của nước Mỹ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới.

II. Bài học 

1. Phong trào cách mạng 1918 - 1923 và sự thành lập quốc tế cộng sản

a. Phong trào cách mạng 1918 - 1923

- Nguyên nhân : 

+ Ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga.

+ Hậu quả từ Chiến tranh thế giới thứ nhất.

* Sự kiện tiêu biểu của phong trào cách mạng 1918 - 1923

+ 11 – 1918: quần chúng nổi dậy ở Đức =>  nền quân chủ Đức sụp đổ.

+ 12 – 1918:

- Đảng Cộng sản Đức thành lập.

- Chính quyền Xô viết được thành lập trong thời gian ngắn ở Đức và Hung-ga-ri.

* Hệ quả: Cần tổ chức lãnh đạo phong trào cách mạng.

b. Sự thành lập quốc tế Cộng sản

- Vai trò tổ chức lãnh đạo, thống nhất đường lối của phong trào cộng sản ở châu Âu.

- Thúc đẩy phong trào cách mạng châu Âu phát triển, dẫn đến sự ra đời của các đảng cộng sản.

2. Cuộc suy thoái kinh tế 1929 - 1933

a. Biểu hiện

- Hàng chục triệu người thất nghiệp.

- Nhiều nhà máy, nông trại bị phá sản,...

- Tâm lí hoài nghi về mô hình kinh tế tư bản.

b.Phạm vi ảnh hưởng

- Từ Mỹ, cuộc suy thoái kinh tế lan rộng gần như toàn bộ các nước tư bản và thuộc địa của các nước này.

c.Tác động khủng hoảng: 

- Thất nghiệp ở Đức, khủng hoảng chính trị ở Pháp.

- Hoạt động sản xuất công nghiệp của một số nước châu Âu và Mỹ từ năm 1929 đến năm 1932 liên tục giảm mạnh.

3. Sự hình thành chủ nghĩa phát xít ở châu Âu

- Đầu những năm 20 của thế kỉ XX, chế độ phát xít từng bước thiết lập tại Đức và I-ta-li-a.

- Sự thành lập Đảng Quốc xã và Đảng Phát xít, đầu thập niên 20 của thế kỉ XX, Đức và I-ta-li-a lập ra liên minh phát xít, chống lại Liên Xô.

- Cuộc đại suy thoái kinh tế là nguyên nhân chủ yếu 

- Phân biệt chủng tộc là một chính sách quan trọng được thực hiện tại Đức trong thập niên 30 của thế kỉ XX.

- Năm 1936, Đức – Nhật Bản lập ra phe phát xít.

4. Nước Mỹ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới

- Tình hình nước Mỹ (1918 – 1939) chia thành 3 giai đoạn : 

+ 1918 – 1929: thịnh vượng về kinh tế , vẫn tồn tại các vấn đề bất công xã hội,...

+ 1929 – 1933: nền kinh tế lâm vào thời kì đại suy thoái 

+ 1933 – 1939: 

- Chính phủ của Tổng thống Ru-dơ-ven thực hiện chương trình “Thoả thuận mới” đã từng bước khôi phục nền kinh tế Mỹ

- Nhưng  đến năm 1939, đời sống người dân vẫn còn nhiều khó khăn.