BÀI 4. THỰC HÀNH NHÂN GIỐNG CÂY ĂN QUẢ BẰNG PHƯƠNG PHÁP CHIẾT CÀNH 

A - MỤC TIÊU BÀI HỌC

- Thực hiện được kĩ thuật nhân giống vô tính của một số loại cây ăn quả phổ biến bằng phương pháp giâm cành.

- Có ý thức bảo vệ môi trường và an toàn lao động.

B - NHỮNG KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ

I. VẬT LIỆU, DỤNG CỤ VÀ THỜI VỤ CHIẾT CÀNH

1. Vật liệu và dụng cụ

• Cây ăn quả đã trưởng thành và có sẵn ở địa phương: nhãn, xoài, chanh, quất, bưởi, ổi…
• Giá thể được phối trộn với đất vườn và rơm, rạ, bèo khô băm nhỏ hoặc xơ dừa, lá mục theo tỉ lệ 2:1, độ ẩm 80 -90%.
• Chất kích thích ra rễ
• Dao, găng tay, xô đựng, kéo cắt cành, tấm nilon sinh học (30cm x 20cm), dây buộc mềm (15 – 20cm)

2. Thời vụ giâm cành

• Miền Nam: quanh năm
• Miền Bắc: không nên thực hiện vào mùa đông

II. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

• Bước 1: Chọn cành chiết
• Chọn cành đã trưởng thành (lá có màu xanh đậm). Chọn cành ở ngoài tán đường kính 1 – 2 cm, cành không có hoa, quả hay lộc non
• Cắt bỏ phần lá, cành không cần thiết.
• Bước 2: Khoanh vỏ
• Khoanh tròn vỏ cành triết ở hai vị trí cách nhau khoảng 3 – 5 cm
• Dùng mũi giao tác bỏ phần vỏ đã khoanh. 
• Phơi khô 2 – 3 ngày trước khi bỏ bầu (nếu có điều kiện)
• Bước 3: Xử lí cành chiết
• Bôi chất kích thích ra rễ vào vết cắt khoanh vỏ về phía ngọn (vì rễ sẽ mọc ra từ phần này)
• Bước 4: Bỏ cành chiết
• Viên tròn giá thể, đường kính gấp 10 lần đường kính cành
• Chi viên giá thể thành 2 phần, đặc hai phần giá thể bao quanh vết khoanh vỏ và bó kín vị trí khoanh vỏ
• Dùng tấm nilon sinh học bọc giá thể và buộc cố định bằng dây mềm kín hai đầu để giữ ẩm.
• Bước 5: Cắt cành chiết
• Sau khi chiết cành 45 – 60 ngày, nếu quan sát thấy rễ mọc ra chuyển từ màu trắng sang màu nâu vàng, tiến hành cắt cành chiết sát phía dưới bầu giá thể.
• Bỏ lớp nilon bọc giá thể và gom vào nơi quy định; cắt bỏ cành lá; trồng vào túi bầu mới và đặt trong nhà ươm cây hoặc nơi có giàn che nắng trong khoảng 30 ngày.

Chú ý: 

• Tưới nước duy trì độ ẩm 70 – 80%
• Khi cây ra lá mới và chuyển sang màu xanh đậm đem trồng đại trà sẽ có tỉ lệ sống cao

III. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ

1. Sản phẩm

• Cành chiêt có đường kính 1- 2 cm, lá màu xanh đậm, không có hoa, quả hoặc lộc non
• Vết khoanh vỏ của cành chiết được bọc kín giá thể
• Nylon bao kín giá thể và được buộc chắc chắn
• Bầu giá thể có đường kính gấp khoảng 10 lần đường kính cành
• Cành chiết ra rễ sau 40 – 60 ngày và rễ có màu nâu vàng

2. An toàn lao động

• Tuân thủ nghiêm kỉ luật lao động
• Thực hiện đúng theo hướng dẫn
• Làm việc tập trung
• Không sử dụng các dụng cụ cho mục đích khác

3. Bảo vệ môi trường

• Dây và tấm nylon không được vứt bỏ lãng phí
• Day và tấm nylon thừa hoặc đã dùng bỏ bầu cần thu gom về nơi quy định để xử lí
• Nơi tổ chức nhân giống cần được vệ sinh sạch và gọn để bảo vệ môi trường

IV. ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ