BÀI 30: KIẾM THỬ VÀ GỠ LỖI CHƯƠNG TRÌNH

KHỞI ĐỘNG

Bài học trước các em đã biết khái niệm lỗi ngoại lệ khi chạy chương trình Python. Tuy nhiên, một chương trình chạy không có lỗi ngoại lệ (chương trình không bị dừng) thì không có nghĩa là chương trình không có lỗi. Thậm chí các "lỗi" không tường minh này (các lỗi này được gọi là bug) càng khó phát hiện và khó sửa.

Theo em, làm thế nào để kiểm tra (test) và gỡ lỗi (bug) một chương trình? Môi trường lập trình có công cụ nào hỗ trợ việc đó không?

Giải nhanh:

Có thể sử dụng một vài phương pháp kiểm thử chương trình.

1. MỘT VÀI PHƯƠNG PHÁP KIỂM THỬ CHƯƠNG TRÌNH

Hoạt động: Tìm hiểu một số phương pháp kiểm thử chương trình

Đọc và thảo luận nhóm các phương pháp, công cụ sau để biết chức năng, tác dụng của từng công cụ trong công việc kiểm thử chương trình.

Giải nhanh:

VẬN DỤNG

Câu 1: Chương trình sau có chức năng sắp xếp một dãy số cho trước. Hãy kiểm tra xem chương trình có lỗi không. Nếu có thì tìm và sửa lỗi.

Giải nhanh:

ZeroDivisionError: lỗi này xảy ra khi lệnh thực hiện phép chia cho giá trị 0.

Câu 2: Chương trình sau có lỗi không? Nếu có thì tìm và sửa lỗi.

m= input("Nhập số tự nhiên m:")

n=input("Nhập số tự nhiên n:")

print('Tổng hai số đã nhập là:",m+n)

Giải nhanh:

Chương trình có lỗi logic. Sửa lại: chuyển kiểu dữ liệu số nguyên cho 2 giá trị m, n được nhập vào

m = int(input("Nhập số tự nhiên m: "))

n = int(input("Nhập số tự nhiên n: "))

print("Tổng hai số đã nhập là: ", m + n)

VẬN DỤNG

Câu 1: Chương trình sau có chức năng sắp xếp một dãy số cho trước. hãy kiểm tra xem chương trình có lỗi không? Nếu có thì tìm và sửa lỗi.

Giải nhanh:

Chương trình bị lỗi logic. Khi chạy chương trình như trên sẽ cho ra kết quả là [10, 0, 1, 2, 5, 8, 4]. Sửa lại: 

• Dòng lệnh thứ 2: range(len(A) - 1) → range(len(A))
• Dòng lệnh thứ 4: j > 1 → j > 0

Câu 2: Để kiểm thử một chương trình, nếu chỉ bằng việc kiểm tra thông qua các bộ dữ liệu test thì có đảm bảo tìm ra hết lỗi của chương trình hay không? Vì sao?

Giải nhanh:

Không thể đảm bảo tìm ra hết lỗi của chương trình. Vì lỗi có thể phát sinh tại các bộ dữ liệu khác ngoài các bộ dữ liệu test, do đó cần tuỳ theo yêu cầu, đặc thù của từng bài toán để chọn bộ test cho phù hợp.