BÀI 29: NHẬN BIẾT LỖI CHƯƠNG TRÌNH

KHỞI ĐỘNG

Một chương trình hoàn chỉnh được mô tả như Hình 29.1: Tiếp nhận các dữ liệu đầu vào, xử lí theo yêu cầu bài toán và đưa ra kết quả đúng theo yêu cầu. Theo em nếu chương trình có lỗi, thì các lỗi này sẽ như thế nào và có thể ở đâu?

Giải nhanh:

Lỗi thường nằm ở input hoặc chương trình.

1. NHẬN BIẾT LỖI CHƯƠNG TRÌNH

Hoạt động 1: Nhận biết và phân biệt một số loại lỗi chương trình

Quan sát các trường hợp chương trình gặp lỗi như sau, từ đó nhận biết và phân biệt một số loại lỗi của chương trình

Giải nhanh:

• Lỗi logic: Chương trình chạy không lỗi ngoại lệ nhưng kết quả đưa ra sai.
• Syntax Error: Lỗi khi có lệnh viết sai cú pháp ngôn ngữ python quy định. 
• Ngoại lệ: Lỗi khi không thể thực hiện một lệnh trong chương trình. 

Câu hỏi:

Câu 1: Khi gõ sai cú pháp một lệnh, chương trình sẽ dừng lại và báo lỗi, đó là lỗi loại gì?

Giải nhanh:

Lỗi Syntax Error.

Câu 2: Bài toán yêu cầu sắp xếp dãy số ban đầu thành dãy tăng dần. Giả sử dãy số ban đầu là [3, 1, 8, 10 0]. Kết quả thu được dãy [1, 3, 8, 10, 0]. Chương trình có lỗi không? Nếu có thì lỗi đó thuộc loại gì?

Giải nhanh:

Lỗi logic bên trong chương trình.

2. MỘT SỐ LỖI NGOẠI LỆ THƯỜNG GẶP

Hoạt động 2: Nhận biết một số lỗi ngoại lệ thường gặp

Đọc, thảo luận để nhận biết một số lỗi ngoại lệ thường gặp trong chương trình Python.

Giải nhanh:

Câu hỏi: Hãy nêu mã ngoại lệ của mỗi lệnh sau nếu xảy ra lỗi.

a) A[1.5]               b) int("abc") c) "10"*3.5           d) 12 + x(10)

Giải nhanh:

a) TypeError          b) ValueError c) TypeError          d) NameError

LUYỆN TẬP

Câu 1: Các lệnh sau có sinh lỗi chương trình không? Nếu có thì mã lỗi là gì?

Giải nhanh:

• Lệnh 1: SyntaxError
• Lệnh 2: TypeError

Câu 2: Để tính giá trị trung bình của một danh sách số A, người lập trình đã dùng lệnh sau để tính:

gttb = sum(A)/len(A)

lệnh này có thể sinh lỗi ngoại lệ không? Nếu có thì là những lỗi gì?

Giải nhanh:

Lỗi có thể phát sinh là lỗi chia cho 0 nếu dãy A rỗng.

VẬN DỤNG

Câu 1: Giả sử em được yêu cầu viết một chương trình nhập số tự nhiên n từ bàn phím, kết quả đưa ra là danh sách các ước thực sự của n, tính cả 1 và không tính n. Hãy viết chương trình và kiểm tra các khả năng sinh lỗi khi thực hiện chương trình.

Giải nhanh:

Các khả năng sinh lỗi: 

• Số n nhập vào không phải là số tự nhiên
• Viết n = input(): lỗi chưa đổi kiểu dữ liệu.
• Cho range (1, n + 1): khi đó, kết quả cho cả n.

Câu 2: Em hãy viết một chương trình nhỏ để khi chạy sẽ sinh mã lỗi NameError.

Giải nhanh: