BÀI 10: HY LẠP CỔ ĐẠI

I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát lược đồ 10.2, em hãy cho biết

- Điều kiện tự nhiên tác động thế nào đến sự phát triển của Hi Lạp cổ đại?

- Vai trò của cảng biển Pi-rê đối với sự phát triển của kinh tế Hy Lạp cổ đại

Giải nhanh: 

* Điều kiện tự nhiên tác động đến sự phát triển của Hi Lạp cổ đại:

- Nằm ở phía nam bán đảo Ban-căng, các đảo trong vùng biển E-gie và miền ven biển phía tây Tiểu Á. Địa hình chủ yếu là đồi núi, đất đai khô cằn thuận lợi cho trồng nho và ô liu

- Nhiều khoáng sản như đồng, sắt, vàng, bạc, đá cẩm thạch giúp phát triển các ngành nghề như luyện kim, làm đồ gốm, chế tác đá

- Khí hậu ấm áp với nhiều ngày nắng trong năm thuận lợi cho các hoạt động kinh tế và sinh hoạt văn hóa của người dân

- Đường bở biển dài, phía đông khúc khuỷu, nhiều vũng vịnh khí gió tạo nên các cảng biển tự nhiên thuận tiện cho giao thương buôn bán

* Vai trò của cảng biển Pi-rê đối với sự phát triển của kinh tế Hy Lạp cổ đại: 

- là trung tâm buôn bán của tất cả các thành bang thời bấy giờ, hàng hóa sẽ được giao thương khắp Địa Trung hải tới tận vùng biển Đen

II. TỔ CHỨC NHÀ NƯỚC THÀNH BANG

Câu hỏi: 

- Em hãy trình bày cơ cấu tổ chức của nhà nước thành bang A-ten

- Em hãy chỉ ra những yếu tố dân chủ trong tổ chức nhà nước thành bang A-ten. Yếu tố dân chủ được thể hiện như thế nào qua bức tranh minh họa 10.3

Giải nhanh: 

- Cơ cấu tổ chức của nhà nước thành bang A-ten gồm 4 cơ quan chính:

+ Đại hội nhân dân

+ Hội đồng 10 tướng lĩnh

+ Hội đồng 500 người

+ Toà án 6000 người

- Yếu tố dân chủ trong tổ chức nhà nước thành bang A-ten thể hiện ở:

+ Quyền lực cao nhất thuộc về Đại hội nhân dân 

+ Tổ chức chế độ bổ nhiệm bằng bốc thăm, trả lương cho viên chức, nên những người nghèo cũng có thể tham gia chính quyền

- Trong bức hình yếu tố dân chủ thể hiện ở việc tất cả mọi người, các tầng lớp khác nhau đều tham gia, có tiếng nói bầu cử, nêu ý kiến

III. NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA TIÊU BIỂU

Câu hỏi: Em hãy kể một số thành tựu văn hóa của người Hy Lạp cổ đại vẫn còn được bảo tồn đến ngày nay.

Giải nhanh: 

Một số thành tựu văn hóa của người Hy Lạp cổ đại vẫn còn được bảo tồn đến ngày nay:

- Hệ thống chữ viết gồm 24 chữ cái

- Những tác phẩm văn học như hai bộ sử thi I-li-at và O-di-xe của Ho-me được lưu lại cho đời sau đặt nền móng cho văn học phương Tây

- Nhiều vở kịch được đựng thành phim của tác giả E-sin, Xo-phoc-clo, Ơ-ri-oit

- Định lí Ta-let, Pitago, Ac-si-met

- Sử học: He-ro-dot, Tu-xi-dit,...

- Triết học có:  Xo-crat. A-ri-xtot, Pla-tong,....

- Công trình kiến trúc đồ sộ: đền Pac-te-nong, đền A-te-na, nhà hát Do-o-ni-xot,...

- Những tác phẩm điêu khắc như tượng thần Dớt, nữ thần A-te-na, tượng vệ nữ thành Mi-lo, bình gốm,....

LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG

LUYỆN TẬP

Câu 1: Dựa vào thông tin trong phần 1, em hãy cho biết những nghành kinh tế nào có thể phát triển mạnh ở Hy Lạp cổ đại? Tại sao?

Giải nhanh: 

Những ngành kinh tế phát triển mạnh tại Hi Lạp cổ đại: thủ công nghiệp (luyện kim, làm đồ gốm, chế tác đá,...), thương nghiệp đường biển

Nguyên nhân:

- Nhiều khoáng sản như đồng, sắt, vàng, bạc, đá cẩm thạch giúp phát triển các ngành nghề như luyện kim, làm đồ gốm, chế tác đá

- Khí hậu ấm áp với nhiều ngày nắng trong năm thuận lợi cho các hoạt động kinh tế và sinh hoạt văn hóa của người dân

- Đường bở biển dài, phía đông khúc khuỷu, nhiều vũng vịnh khí gió tạo nên các cảng biển tự nhiên thuận tiện cho giao thương buôn bán

Câu 2: Theo ước tính, vào thế kỉ V TCN, ở thành A-ten có khoảng 400000 dân, trong đó đàn ông có quyền tự do có quyền công dân chỉ khoảng 30 000 người. Em hãy tính xem có bao nhiêu phần trăm dân số có quyền công dân trong nhà nước dân chủ A-ten

Giải nhanh: 

Dân số có quyền công dân trong nhà nước dân chủ A-ten chiếm: 30 000: 400 000x100= 7,5% trong nhà nước dân chủ

VẬN DỤNG

Câu 3: Quan sát logo của tổ chức tổ chức Văn hóa, Khoa học và Giáo dục của Liên hợp quốc ( UNESCO), em hãy cho biết: Logo đó được lấy ý tưởng từ công trình kiến trúc nổi tiếng nào của Hy Lạp cổ đại

Giải nhanh: 

- Một vài định lí, định luật của các nhà toán học, vật lí học Hy Lạp cổ đại vẫn được giảng dạy trong các trường hợp ngày nay như: định lí Ta-let, định lí  Pitago, định luật Ac-si-met

- UNESCO sử dụng hình ảnh mô phỏng mặt tiền của Đền Thờ Parthenon (Pac-te-nong) làm biểu tượng của Tổ chức