BÀI 12. HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU VÀ HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

KHỞI ĐỘNG

Một CSDL lưu dữ liệu trên hệ thống máy tính dưới dạng các tệp có cấu trúc được thiết kế để nhiều người dùng có thể cùng khai thác dữ liệu trong CSDL đó. Tuy nhiên không phải tất cả người dùng đều biết về cấu trúc các tệp lưu dữ  liệu và tự viết chương trình khai thác dữ liệu. Theo em, có thể giải quyết vấn đề này như thế nào?

1. KHÁI NIỆM HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU

Hoạt động 1: Theo em, một phần mềm hỗ trợ làm việc với các CSDL cần thực hiện được những yêu cầu nào dưới đây?

1. Cung cấp công cụ tạo lập CSDL. 
2. Cập nhật dữ liệu và tự động kiểm tra tính đúng đắn của dữ liệu.
3. Hỗ trợ truy xuất dữ liệu.
4. Cung cấp giao diện để ai cũng có thể xem nội dung của các bảng dữ liệu một cách dễ dàng.

Câu hỏi 1: Nêu những khó khăn trong việc khai thác CSDL nếu không có hệ GTCSDL.

Câu hỏi 2: Tóm tắt các nhóm chức năng của hệ GTCSDL.

2. HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU

Hoạt động 2: Khi lên mạng để tra cứu điểm thị vào lớp 10, thông thường trên màn hình chỉ yêu CH nhập vài dữ liệu tối thiểu, ví dụ sau khi nhập số báo danh gần như ngay lập tức em nhận được đầy đủ thông tin họ tên, trường lớp, điểm thi cùng kết quả xét tuyển. Vậy, ngoài CSDL điểm thi cần có những gì để có thể cung cấp cho em thông tin như vậy?

Câu hỏi: Hệ QTCSDL và hệ CSDL khác nhau như thế nào?

3. HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU TẬP TRUNG VÀ PHÂN TÁN

Câu hỏi: Hệ CSDL tập trung và hệ CSDL phân tán khác nhau như thế nào?

LUYỆN TẬP

Luyện tập 1: Hãy lập danh sách các chức năng của hệ QTCSDL trong từng nhóm chức năng của hệ QTCSDL.

Luyện tập 2: Hãy phân tích điểm mạnh và đểm yếu của CSDL phân tán so với CSDL tập trung.

VẬN DỤNG

Vận dụng 1: Cho ví dụ về một hệ CSDL trên thực tế, chỉ rõ những thành phần của nó.

Vận dụng 2: Hãy tìm hiểu qua Internet tên một số hệ quản trị CSDL quan hệ được sử dụng phổ biến.

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

KHỞI ĐỘNG

Đáp án KD:

Lưu dữ liệu dưới dạng 1 phần mềm hệ thống quản trị mà ai cũng có thể dễ dàng truy vấn.

1.KHÁI NIỆM HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU

Đáp án HD1: 

B, C và D.

Đáp án CH1: 

Khó khăn trong việc lưu trữ dữ liệu, không có tính năng bảo mật, không có tính năng quản lý, khó khăn trong việc truy xuất dữ liệu, không thể đồng bộ hóa dữ liệu.

Đáp án CH2: 

a) Nhóm chức năng định nghĩa dữ liệu: Khai báo CSDL với tên gọi xác định; tạo lập, sửa đối kiến trúc bên trong mỗi CSDL; nhiều hệ QTCSDL cho phép cài đặt các ràng buộc toàn vẹn dữ liệu để có thể kiểm soát tính đúng đắn của dữ liệu.

b) Nhóm chức năng cập nhật và truy xuất dữ liệu: Chức năng cập nhật dữ liệu, CSDL sau khi được khởi tạo chưa có dữ liệu, cần phải nhập dữ liệu vào. Chức năng truy xuất dữ liệu theo những tiêu chí khác nhau.

c) Nhóm chức năng bảo mật, an toàn CSDL: Dữ liệu cần được bảo mật, chỉ cung cấp cho người có thẩm quyền. 

2. HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU

Đáp án HD2: 

Tên học sinh

Lớp

Tên trường

Điểm từng môn.

Đáp án CH: 

Cơ sở dữ liệu chính là tập hợp các dữ liệu khác nhau được lưu vào máy tính theo một cấu trúc và logic nhất định. Còn hệ quản trị cơ sở dữ liệu chính là phần mềm dùng để tạo lập, tìm kiếm, lưu trữ,… cơ sở dữ liệu.

3. HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU TẬP TRUNG VÀ PHÂN TÁN

Đáp án CH: 

• Hệ cơ sở dữ liệu tập trung: Toàn bộ CSDL được lưu ở một dàn máy tính.

• Hệ cơ sở dữ liệu phân tán: Dữ liệu không lưu trữ tập trung mà được lưu trữ ở nhiều máy trên mạng.

LUYỆN TẬP

Đáp án LT1: 

1. Cung cấp môi trường tạo lập cơ sở dữ liệu
2. Cung cấp môi trường cập nhật và khai thác dữ liệu
3. Cung cấp công cụ kiểm soát, điều khiển truy cập vào cơ sở dữ liệu

Đáp án LT2: 

CSDL tập trung

• Toàn bộ CSDL được lưu ở một dàn máy tính.
• Đặc trưng: Dữ liệu được lưu trên máy tính trung tâm, nhiều người dùng từ xa có thể truy cập CSDL.
• Phân loại: Hệ CSDL cá nhân, hệ CSDL trung tâm, hệ CSDL khách chủ

CSDL phân tán

• Dữ liệu không lưu trữ tập trung mà được lưu trữ ở nhiều máy trên mạng.
• Đặc trưng: Dữ liệu có thể được lưu trữ ở nhiều CSDL con, có thể sử dụng dữ liệu ở nhiều nơi để truy vấn.
• Phân loại: Hệ CSDL thuần nhất, hệ CSDL hỗn hợp

VẬN DỤNG

Đáp án VD1:

MySQL, PostgreSQL, Microsoft Access,...

Đáp án VD2:

• Hệ CSDL Oracle: Là một DBMS thương mại
• Hệ CSDL MySQL: Là một hệ quản trị CSDL thương mại khác, sử dụng mã nguồn mở