Slide bài giảng Công nghệ 9 Định hướng nghề nghiệp chân trời Chủ đề 3: Thị trường lao động kĩ thuật, công nghệ tại Việt Nam

Tóm lược nội dung

 CHỦ ĐỀ 3. THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TẠI VIỆT NAM

KHỞI ĐỘNG

Tình huống ở Hình 3.1 đã cung cấp những thông tin gì về thị trường lao động trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ?

Trả lời rút gọn:

- Nhu cầu cao về nhân lực:

+ Hình ảnh mô tả một cuộc phỏng vấn chuyên gia về thị trường lao động, cho thấy sự quan tâm đến vấn đề này.

+ Chuyên gia chia sẻ về nhu cầu tuyển dụng cao cho vị trí kỹ thuật viên vận hành hệ thống điện gió và điện mặt trời.

- Lĩnh vực mới nổi:

+ Nhu cầu cao cho kỹ thuật viên điện gió và điện mặt trời cho thấy đây là một lĩnh vực mới nổi trong ngành điện.

+ Nhu cầu này có thể do sự phát triển nhanh chóng của ngành năng lượng tái tạo tại Việt Nam.

- Cơ hội việc làm:

+ Nhu cầu cao về nhân lực cho thấy đây là cơ hội tốt cho những người đang tìm kiếm việc làm trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ.

+ Các kỹ thuật viên vận hành hệ thống điện gió và điện mặt trời có thể có mức lương và chế độ đãi ngộ tốt.

- Yêu cầu:

+ Có các kỹ năng chuyên môn về vận hành hệ thống điện gió và điện mặt trời. 

+ Có các kỹ năng mềm như giao tiếp, làm việc nhóm và giải quyết vấn đề.

1. THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG

Câu 1: Quan sát Hình 3.2 và cho biết những nội dung nào đã được thoả thuận trong hoạt động tuyển dụng trên?

Trả lời rút gọn:

Những nội dung được thỏa thuận: mức lương, điều kiện làm việc, vị trí công việc, thời gian bắt đầu làm việc, …

Câu 2: Quan sát Hình 3.3 và so sánh nhu cầu về số lượng và chất lượng lao động giữa hai dây chuyền lắp ráp ô tô.

Trả lời rút gọn:

Câu 3: Hãy kể một số ngành kinh tế có sự chuyển dịch cơ cấu làm ảnh hưởng đến thị trường lao động hiện nay.

Trả lời rút gọn:

* Ngành Nông nghiệp:

- Sự chuyển dịch:

+ Áp dụng công nghệ cao, tự động hóa vào sản xuất.

+ Giảm dần lao động thủ công, tăng lao động có trình độ kỹ thuật.

- Ảnh hưởng: 

+ Giảm nhu cầu lao động phổ thông.

+ Nhu cầu cao về lao động kỹ thuật cao: vận hành máy móc, lập trình, quản lý hệ thống.

* Ngành Công nghiệp:

- Sự chuyển dịch:

+ Chuyển sang sản xuất công nghệ cao, tự động hóa.

+ Tăng cường ứng dụng robot, trí tuệ nhân tạo.

- Ảnh hưởng:

+ Giảm nhu cầu lao động sản xuất trực tiếp.

+ Nhu cầu cao về lao động kỹ thuật cao: thiết kế, chế tạo, vận hành robot, AI.

* Ngành Dịch vụ:

- Sự chuyển dịch:

+ Phát triển mạnh mẽ các dịch vụ công nghệ, tài chính, thương mại điện tử.

+ Nhu cầu cao về lao động có kỹ năng mềm, ngoại ngữ, am hiểu công nghệ.

- Ảnh hưởng:

+ Giảm nhu cầu lao động dịch vụ truyền thống.

+ Nhu cầu cao về lao động dịch vụ cao cấp: tư vấn tài chính, marketing online, lập trình web.

* Ngành Kinh tế số:

- Sự phát triển:

+ Ngành kinh tế mới, phát triển mạnh mẽ, ứng dụng công nghệ vào mọi lĩnh vực.

- Ảnh hưởng:

+ Nhu cầu cao về lao động có kỹ năng về công nghệ thông tin, lập trình, phân tích dữ liệu.

+ Tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới.

2. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG VIỆT NAM HIỆN NAY

3. TÌM KIẾM NHỮNG THÔNG TIN VỀ THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG TRONG LĨNH VỰC KĨ THUẬT, CÔNG NGHỆ

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy nêu khái niệm thị trường lao động. Trong thị trường lao động, người lao động là ai và người sử dụng lao động là ai?

Trả lời rút gọn:

- Thị trường lao động là thị trường trao đổi hàng hoá "sức lao động” giữa người lao động và người sử dụng lao động thông qua các hoạt động tuyển chọn, thoả thuận về tiền lương và các điều kiện làm việc khác.

-  Người lao động: Là cá nhân có khả năng lao động và đã đến tuổi lao động, tự nguyện bán sức lao động để thu nhập tiền lương và mưu sinh.

- Người sử dụng lao động: Là cá nhân, tổ chức có nhu cầu sử dụng sức lao động để sản xuất, kinh doanh,…

Câu 2: Hãy nêu các yếu tố ảnh hưởng đến thị trường lao động. Vì sao sự đổi mới công nghệ lại ảnh hưởng đến thị trường lao động?

Trả lời rút gọn:

- Các yếu tố: sự phát triển của khoa học và công nghệ; sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế; nhu cầu lao động, nguồn cung lao động.

- Sự đổi mới công nghệ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, nhưng cũng mang lại nhiều thách thức cho thị trường lao động. Để thích ứng, người lao động cần phải có kỹ năng mới, sẵn lòng học hỏi và cập nhật kiến thức liên tục. Chính phủ và doanh nghiệp cần thiết lập chính sách hỗ trợ để giúp người lao động chuyển đổi nghề nghiệp và tiếp cận cơ hội việc làm mới

Câu 3: Hãy nêu những vấn đề cơ bản của thị trường lao động Việt Nam hiện nay.

Trả lời rút gọn:

Bao gồm: 

- Xu hướng tuyển dụng người lao động đã qua đào tạo, có kinh nghiệm chiếm tỉ lệ rất cao

- Nguồn cung lao động lớn hơn nhu cầu tuyển dụng

- Chất lượng lượng lao động thấp, lao động phân bố không đồng đều ở các lĩnh vực và trình độ.

Câu 4: Hãy chọn một ngành nghề trong lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ và tìm kiếm thông tin, trình bày kết quả tìm kiếm được về ngành nghề đó.

Trả lời rút gọn:

Ví dụ: Ngành Kỹ thuật Phần mềm

- Kỹ thuật phần mềm là ngành học tập trung vào việc thiết kế, phát triển, thử nghiệm và bảo trì các ứng dụng phần mềm. Ngành này đòi hỏi kiến thức về lập trình, cấu trúc dữ liệu, giải thuật, hệ điều hành, mạng máy tính và các kỹ thuật phát triển phần mềm khác.

- Đây là một ngành học đầy tiềm năng và có nhiều cơ hội phát triển, phù hợp với những người có đam mê với lập trình và muốn theo đuổi một ngành nghề năng động, sáng tạo. 

VẬN DỤNG

Câu 1: Hãy tìm hiểu và chia sẻ nhu cầu lao động của một ngành nghề thuộc lĩnh vực kĩ thuật, công nghệ trong một bản tin thị trường lao động Việt Nam để lựa chọn ngành nghề và trình độ đào tạo có thể tiếp tục học tập sau cấp trung học cơ sở.

Trả lời rút gọn:

Nhu cầu lao động ngành Kỹ thuật phần mềm tại Việt Nam

1. Giới thiệu:

- Ngành Kỹ thuật phần mềm là một ngành học tập trung vào việc thiết kế, phát triển, thử nghiệm và bảo trì các ứng dụng phần mềm. Ngành này đòi hỏi kiến thức về lập trình, cấu trúc dữ liệu, giải thuật, hệ điều hành, mạng máy tính và các kỹ thuật phát triển phần mềm khác.

2. Nhu cầu lao động:

Nhu cầu nhân lực ngành này tại Việt Nam đang tăng cao và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng trong những năm tới.

3. Lý do:

- Sự phát triển của công nghệ thông tin: Nhu cầu sử dụng phần mềm trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội ngày càng tăng.

- Chuyển đổi số: Nhiều doanh nghiệp đang đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, dẫn đến nhu cầu cao về các giải pháp phần mềm.

- Cơ cấu dân số: Việt Nam có dân số trẻ, năng động và có khả năng tiếp cận công nghệ cao.

4. Vị trí tuyển dụng:

- Lập trình viên

- Kỹ sư phần mềm

- Chuyên viên phân tích dữ liệu

- Kiến trúc sư phần mềm

- Quản lý dự án phần mềm

5. Trình độ đào tạo:

- Cao đẳng

- Đại học

- Thạc sĩ

6. Kỹ năng cần thiết:

- Kỹ năng lập trình

- Kỹ năng tư duy logic

- Kỹ năng giải quyết vấn đề

- Kỹ năng làm việc nhóm

- Kỹ năng giao tiếp