Soạn giáo án điện tử sinh học 11 CTST: Ôn tập Chương 2

Nội dung giáo án

NHIỆT LIỆT CHÀO ĐÓN CÁC EM TỚI BÀI HỌC HÔM NAY!

KHỞI ĐỘNG

Câu 1: Nêu các loại cảm ứng ở thực vật.

Đáp án

Hướng động

Hướng động

Câu 2: Liệt kê các dạng hệ thần kinh ở động vật?

Đáp án

Dạng lưới

Dạng chuỗi hạch

Dạng ống

Câu 3: Nêu các hình thức học tập của tập tính ở động vật.

Đáp án

Quen nhờn

In vết

Học nhận biết không gian

Học liên hệ

Nhận thức và giải quyết vấn đề

NỘI DUNG BÀI HỌC

Hệ thống hoá kiến thức

Bài tập

1. Hệ thống hoá kiến thức

Thuyết trình

Nhóm 1: Khái quát về cảm ứng ở sinh vật và

               cảm ứng ở thực vật.

Nhóm 2: Khái quát về cảm ứng ở động vật

Nhóm 3: Khái quát về tập tính ở động vật

2. Bài tập

Câu 1: Cây gọng vó là loài thực vật “ăn thịt” sống ở vùng ôn đới hoặc cận nhiệt đới. Lá cây gọng vó có màu sắc sặc sỡ để hấp dẫn côn trùng, trên lá có các lông tuyến có khả năng tiết chất dính để bắt giữ và enzyme tiêu hóa để tiêu hóa con mồi. Hãy tìm hiểu và giải thích sự vận động bắt mồi ở cây gọng vó.

Đáp án

Sự vận động bắt mồi của cây gọng vó là kết hợp của ứng động tiếp xúc và hóa ứng động

Ứng động tiếp xúc

Lá có nhiều lông tuyến , khi côn trùng đậu trên lá, chúng phản ứng với sự tiếp xúc của con mồi bằng sự uốn cong và tiết enzyme.

Hóa ứng động

Các hợp chất chứa nitrogen trong cơ thể côn trùng là tác nhân hóa học, làm lông tuyến gập lại để giữ con mồi đồng thời tiết dịch tiêu hóa.

Câu 2: Hình 1 mô tả về hiện tượng “thức và ngủ” của lá cây đậu vào những thời điểm nhất định trong ngày.

Hãy cho biết:

1. Hình thức cảm ứng của lá cây đậu.
2. Trình bày cơ chế của hình thức cảm ứng trên.
3. Vai trò của hình thức cảm ứng trên đối với cây đậu.

Đáp án

1. Hình thức cảm ứng của lá cây đậu là: Ứng động sinh trưởng.
2. Cơ chế của hình thức cảm ứng của lá cây đậu: Khi có ánh sáng auxin kích thích mặt trên sinh trưởng nhanh hơn mặt dưới → lá xòe ra; khi chiều tối auxin kích thích mặt dưới của lá sinh trưởng nhanh hơn mặt trên→ lá cụp lại.
3. Vai trò: Giúp cây đậu thích nghi với các điều kiện ánh sáng và nhiệt độ khác nhau, khi lá xòe ra vào ban ngày đảm bảo thu nhận được nhiều ánh sáng cho quá trình quang hợp, lá cụp lại vảo buổi tối nhằm hạn chế sự thoát hơi nước, đảm bảo sự tồn tại, sinh trưởng và phát triển của cây.

Câu 3: Để nghiên cứu về tập tính tha rác về làm tổ ở vẹt xanh, người ta tiến hành thí nghiệm như sau: Lai giữa vẹt xanh cái đầu đỏ, cổ đỏ (có tập tính tha rác làm tổ bằng mỏ) với vẹt xanh đực đầu đỏ, cổ vàng (có tập tính tha rác bằng bằng cách nhét chúng vào phần lông vũ). Con lai sinh ra được chia làm hai lô thí nghiệm:

Lô 1

Không cho sống chung với mẹ. Kết quả: Con lai chỉ tha rác bằng cách cố gắng nhét rác vào lông vũ cho đến khi đầy.

Lô 2

Cho sống chung với mẹ. Kết quả: Khi tha rác con lai cố nhét rác vào dưới lông vũ, đến khi không nhét rác được nữa thì chúng tha rác bằng mỏ về tổ.

1. Giải thích sự khác biệt về tập tính ở con lai trong hai lô thí nghiệm trên.
2. Có thể rút ra được những yếu tổ nào đã ảnh hưởng đến tập tính ở động vật từ kết quả thí nghiệm trên?

Đáp án

a, Tập tính của con lai trong hai lô thí nghiệm trên là khác nhau

• Tập tính tha rác bằng cách nhét vào lông vũ là tập tính bẩm sinh.
• Tập tính tha rác bằng mỏ là tập tính học được từ mẹ.

b, Yếu tố ảnh hưởng đến tập tính ở động vật: Môi trường sống và các tác nhân xung quanh.

Câu 4: Vào những ngày mùa đông, chim cánh cụt thường có tập tính quần tụ lại với nhau thành một vòng tròn và di chuyển liên tục. Đây là loại tập tính gì? Tập tính này có ý nghĩa gì đối với chim cánh cụt?

Đáp án

Đây là loại tập tính hợp tác (tập tính xã hội). Tập tính này có vai trò giúp cho chim cánh cụt có thể sưởi ấm cho nhau. Thông qua việc tụ lại thành từng nhóm từ 8 - 10 con/m², quay lưng ra ngoài và di chuyển thành vòng tròn giúp hình thành một hàng rào chắn gió, chống lại nhiệt độ giá lạnh và bảo vệ trứng và con non.

Câu 4: Một loại chất độc có khả năng làm mất hoạt tính của thụ thể ở màng sau synapse thần kinh - cơ. Nếu con người bị nhiễm chất độc này, cơ thể có giảm giác đau khi bị thương không? Khả năng phản ứng của cơ thể sẽ thay đổi như thế nào? Giải thích

Đáp án

• Cơ thể vẫn có cảm giác đau khi bị thương vì bộ phận thần kinh làm nhiệm vụ tiếp nhận và dẫn truyền thông tin từ cơ quan thụ cảm về trung ương thần kinh vẫn hoạt động bình thường.
• Khả năng phản ứng của cơ thể sẽ giảm hoặc không còn khi nhiễm chất độc trên do thụ thể ở màng sau synapse bị mất hoạt tính nên xung thần kinh không được truyền qua synapse thần kinh - cơ

Bài 6: Phản ứng nào sau đây ở động vật được gọi là phản xạ? Giải thích

a, Trùng giày bơi đến nơi có nhiều oxygen.

b, Người rụt tay lại khi vô tình chạm vào vật nóng.

c, Toát mồ hôi khi trời nóng.

d, Vi khuẩn tiết enzyme phân giải chất dinh dưỡng.

Đáp án