Nêu tác giả, tác phẩm, bố cục của bài Trong lời mẹ hát

1. Tác giả 

Nhà thơ Trương Nam Hương sinh ngày 23-10-1963 tại Hải Phòng, lớn lên ở Hà Nội và vào TP Hồ Chí Minh từ năm 12 tuổi.
Ông là một nhà thơ tài hoa của nền văn học Việt Nam. Với những chùm thơ hay và giàu ý nghĩa đã giúp ông nhận được nhiều giải thưởng cao quý của văn học nghệ thuật.
Tốt nghiệp Khoa Ngữ văn Trường Đại học Tổng hợp TP Hồ Chí Minh.
Từng biên tập sách ở nhà xuất bản Công an nhân dân, báo An ninh Thế giới.
Đương kim Phó Chủ tịch Hội đồng Thơ – Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh khóa VIII (2021-2025).
Một số giải thưởng: Giải thưởng thơ Hội Nhà văn Việt Nam 1991, Giải thưởng thơ Văn nghệ Quân đội (1989-1990), Tặng thưởng Văn học Thiếu nhi Hội Nhà văn Việt Nam 1995, Giải thưởng thơ Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam 2000, Giải thưởng thơ dịch (Tạp chí Văn học nước ngoài 1996)
Tác phẩm:

• Khúc hát người xa xứ  (Thơ, NXB Trẻ, 1990)
• Cỏ, tuổi hai mươi (Thơ, NXB Văn nghệ, 1992)
• Hè phố tuổi thơ (Văn, NXB Trẻ, 1992)
• Ban mai xanh (Thơ, NXB Đồng Nai, 1994)
• Ngoảnh lại tháng năm (Thơ, NXB Văn học, 1995)
• Thơ tình Trương Nam Hương (Thơ, NXB Đồng Nai, 1995)

2. Tác phẩm 

a. Hoàn cảnh sáng tác: 

Nói về hoàn cảnh sáng tác bài thơ, tác giả Trương Nam Hương tâm sự rằng:

• “Tôi viết bài thơ này cách đây đã hơn 20 năm, bài thơ bằng tuổi con gái tôi bây giờ. Tôi viết trong lúc ru con, viết để nhớ những tháng năm thơ bé của mình cũng là nhớ lại những lời ru ngày xưa của mẹ. Mỗi lần tôi đưa nôi là một lần con tôi bồng bềnh trong lời thơ ấy (nói đúng hơn đầy đủ hơn là chính tôi cũng đang bồng bềnh trong các miền kí ức tuổi thơ của mình). “
• “Tôi nhớ về mẹ, về quê hương, về những miền đất, về những năm tháng gian nan khó nghèo, đã cưu mang nuôi dưỡng mình. Đẹp, buồn và trong trẻo biết bao. Không chỉ có thế, bài thơ còn là một phần đời chính người mẹ của tôi. Tất cả sự vật, hình ảnh trong bài thơ tôi lấy chất liệu từ quê ngoại của mình: Kinh Bắc.”

Bài thơ lần đầu được đăng trên báo Khăn quàng đỏ năm 1987, sau đó được in trong rất nhiều tuyển tập thơ thiếu nhi trước khi được trích trọn vào SGK lớp 5 (tập 2) vào năm 2005.

b. Ý nghĩa nhan đề: 

Nhan đề bài thơ Trong lời mẹ hát có nghĩa là lời ru của mẹ, lời ru ấy mang nhiều ý nghĩa với người con. Từ thuở nhỏ, người mẹ đã hát ru những bài ca êm đềm cho đứa con nhỏ của mình. Mẹ ru những bài ca tràn đầy tương lai xán lạn, nhiều mơ ước của người mẹ dành cho người con. Những bài ca đó không chỉ ru con ngủ mà nó còn là tình yêu thương của mẹ khắc sâu vào những câu hát đó. Người con rất hiếu thảo và biết ơn công lao của mẹ và đã nhận ra được tình mẫu tử là như vậy. 

c. Thể thơ: tự do 

d. Phương thức biểu đạt: biểu cảm

3. Bố cục

Bố cục bài thơ Trong lời mẹ hát được chia thành 3 phần:

• Phần 1: 2 khổ đầu: Lời ru của mẹ chứa những kỷ niệm tuổi thơ
• Phần 2: khổ thứ 3: Theo thời gian, mẹ ngày càng già đi
• Phần 3: Khổ cuối: Niềm tin về tương lai của người con