III. Luyện tập và vận dụng
III. Luyện tập và vận dụng
Câu hỏi 1 : Em hãy trả lời các câu hỏi sau:
A. Sự khác nhau giữa biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng với biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn là gì?
B. Biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng có điểm khác biệt nào so với hình phạt tù có thời hạn?
C. Điều kiện áp dụng biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội là gì?
D. Điều kiện để chấm dứt trước thời hạn biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng là gì?
E. Xoá án tích đối với người phạm tội dưới 18 tuổi có gì khác so với người phạm tội từ đủ 18 tuổi trở lên?
G. Tại sao không áp dụng hình phạt tù chung thân, tử hình đối người dưới 18 tuổi phạm tội?
H. Khi nào người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ bị áp dụng hình phạt tù?
Câu hỏi 2 : Em đồng tình và không đồng tình với những hành vi nào sau đây? Vì sao?
A. Bạn A báo cáo với cô giáo về việc bạn B sử dụng ma tuý ở trong trường học
B. Hết giờ học, các bạn rủ A đi chơi trò chơi bạo lực nhưng A từ chối.
C. M dụng xe máy phân phối lớn khi đủ tuổi theo quy định của pháp luật.
D. Anh D tuân thủ nguyên tắc: Khi uống rượu, bia không lái xe ô tô.
Câu hỏi 3 : Em hãy xác định hành vi vi phạm pháp luật hình sự trong các trường hợp dưới đây và nêu hình phạt được áp dụng đối với những người dưới 18 tuổi khi thực hiện những hành vi đó.
A. Không đội mũ bảo hiểm khi sử dụng xe gắn máy.
B. Buôn bán ma tuý.
C. Vượt đèn đỏ.
D. Trộm cắp xe máy có giá trị.
E. Đánh bạc.
G. Hút ma tuý.
H. Tổ chức đua xe trái phép.
I. Giết người.
K. Trốn học đi chơi game.
L. Cướp giật tài sản.
Câu hỏi 4 : Em hãy nêu một số hành vi vi phạm pháp luật hình sự không áp dụng cho người chưa thành niên. Giải thích tại sao?
Câu hỏi 5 : Em hãy thảo luận với bạn về chơi game trực tuyến của lứa tuổi học sinh theo những gợi ý sau:
- Những tác hại của trò chơi trực tuyến có nội dung bạo lực và không lành mạnh đến học sinh.
- Hành vi vi phạm pháp luật hình sự liên quan đến trò chơi trực tuyến là gì?
- Những việc cần làm để bản thân và bạn bè từ bỏ game trực tuyến có nội dung bạo lực và không lành mạnh?
Câu hỏi 6: Trường hợp Nguyễn Văn A (16 tuổi 5 tháng) phạm tội trộm cắp tài sản thuộc trường hợp ít nghiêm trọng theo khoản 1 Điều 173 Bộ luật Hình sự năm 2015 và được Tòa án áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn trong thời hạn 1 năm. Theo em, A phải thực hiện những nghĩa vụ gì? Vì sao?
Câu hỏi 7 : Em hãy cùng các bạn lập kế hoạch và tổ chức một buổi tọa đàm theo kế hoạch với chủ đề “Tìm hiểu pháp luật hình sự liên quan đến người chưa thành niên”.
Gợi ý:
- Lập kế hoạch
+ Xác định mục đích, yêu cầu;
+ Dự kiến thời gian;
+ Địa điểm;
+ Thành phần tham gia;
+ Xây dựng nội dung (chương trình, bộ câu hỏi, đóng vai, mời chuyên gia,..);
+ Phân công người phụ trách chương trình, trang trí, dẫn chương trình;
+ Mời chuyên gia, đại biểu,…
- Tổ chức tọa đàm theo kế hoạch.
- Đánh giá kết quả (viết báo cáo/thu hoạch).
Câu hỏi 8 : Xây dựng kế hoạch về cuộc thi “Hùng biện về tác hại, hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật hình sự đối với người dưới 18 tuổi và tuyên truyền phòng, chống vi phạm pháp luật hình sự” theo gợi ý sau:
- Lập kế hoạch, dự kiến thời gian;
- Tổ chức đăng kí tham gia;
- Xây dựng chương trình;
- Thể lệ cuộc thi;
Câu hỏi 1 :
A. Sự khác nhau giữa biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng với biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn
| Giáo dục tại trường giáo dưỡng | Giáo dục tại xã, phường, thị trấn |
Đối tượng | Người dưới 18 tuổi phạm tội buộc phải cách li ra khỏi xã hội, được trường giáo dưỡng giáo dục, cải tạo. Họ được học tập văn hóa và nghề nghiệp. | Người dưới 18 tuổi phạm tội tự giáo dục, sửa chữa sai lầm tại cộng đồng dưới sự giám sát, giúp đỡ của gia đình và chính quyền địa phương. |
Tính nghiêm khắc | Nghiêm khắc hơn | Ít nghiêm khắc hơn |
Địa điểm | Tại trường giáo dưỡng | Tại xã, phường, thị trấn |
B. Sự khác nhau giữa: biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng và hình phạt tù có thời hạn
Biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng | Hình phạt tù có thời hạn |
Là biện pháp buộc người phạm tội phải cách li ra khỏi xã hội nhưng họ được học tập văn hóa và nghề nghiệp. | Là hình phạt cách li người phạm tội ra khỏi xã hội trong một thời gian để giáo dục, cải tạo họ trở thành công dân có ích cho xã hội. |
Ít nghiêm khắc hơn | Nghiêm khắc hơn |
Do cán bộ trường giáo dưỡng quản lý. | Do lực lượng cảnh sát quản lý và giám sát. |
Địa điểm: Tại trường giáo dưỡng | Địa điểm: Tại trại giam |
C. Điều kiện áp dụng biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng đối với người dưới 18 tuổi phạm tội:
- Môi trường xã hội mà người chưa thành niên sinh sống không có điều kiện thuận lợi cho việc giáo dục, cải tạo người dưới 18 tuổi phạm tội.
- Trong gia đình có bố, mẹ, anh, chị hoặc em là người có tiền án hoặc người thường xuyên vi phạm pháp luật.
- Bạn bè của người dưới 18 tuổi là người có nhân thân không tốt, đã ảnh hưởng xấu đến lối sống của họ.
- Bản thân người dưới 18 tuổi không có chỗ học tập, lao động, sinh sống ổn định, đã sớm có lối sống không lành mạnh.
D. Điều kiện để chấm dứt trước thời hạn biện pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng.
- Đã chấp hành được ít nhất một phần hai thời hạn mà Tòa án quyết định.
- Học sinh, trại viên có tiến bộ rõ rệt, thể hiện ở việc chấp hành nội quy trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, tích cực học tập, lao động, tu dưỡng, rèn luyện và phải có kết quả xếp loại thi đua từ khá trở lên.
E. Sự khác nhau giữa việc xóa án tích đối với người phạm tội dưới 18 tuổi và từ đủ 18 tuổi trở lên
- Xóa án tích đối với người phạm tội dưới 18 tuổi: Người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng đương nhiên được xóa án tích nếu từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
- 06 tháng trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù nhưng được hưởng án treo;
- 01 năm trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
- 02 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
- 03 năm trong trường hợp bị phạt tù trên 15 năm.
- Xóa án tích đối với người phạm tội từ đủ 18 tuổi trở lên: Người bị kết án được xóa án tích trong trường hợp từ khi chấp hành xong hình phạt chính hoặc hết thời gian thử thách án treo, người đó đã chấp hành xong hình phạt bổ sung, các quyết định khác của bản án và không thực hiện hành vi phạm tội mới trong thời hạn sau đây:
- 01 năm trong trường hợp bị phạt cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, phạt tù nhưng được hưởng án treo;
- 02 năm trong trong trường hợp bị phạt tù đến 05 năm;
- 03 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 05 năm đến 15 năm;
- 05 năm trong trường hợp bị phạt tù từ trên 15 năm, tù chung thân hoặc tử hình nhưng đã được giảm án.
G. Không áp dụng hình phạt tù chung thân, tử hình đối với người dưới 18 tuổi phạm tội vì:
- Người dưới 18 tuổi (chưa đủ 18 tuổi) là người chưa thành niên và xét ở một góc độ nào đó đối tượng này chưa thực sự nhận thức được đúng và đầy đủ tất cả các hành vi và hậu quả của hành vi mà mình thực hiện. Sự chưa nhận thức đầy đủ và đúng đắn đó xuất phát từ việc chưa hoàn thiện sự phát triển thể chất, tinh thần dưới góc độ sinh học cũng như sự hoàn thiện về mặt nhận thức xã hội. Đó là những nguyên nhân khách quan.
- Trong khi đó hình phạt chung thân, tử hình là hai hình phạt cực kỳ nghiêm khắc do đó nếu áp dụng trong trường hợp này sẽ không đảm bảo được tính mục đích giáo dục của hình phạt, có phần quá khắc khe và thiếu công bằng giữa những người đã trưởng thành và những người chưa thành niên.
H. Người dưới 18 tuổi phạm tội chỉ bị áp dụng hình phạt tù khi:
- Tòa án chỉ áp dụng hình phạt đối với người dưới 18 tuổi phạm tội nếu xét thấy việc miễn trách nhiệm hình sự và áp dụng một trong các “biện pháp Giám sát, giáo dục” (Khiển trách, Hòa giải tại cộng đồng, Giáo dục tại xã, phường, thị trấn) hoặc việc áp dụng “biện pháp Giáo dục tại trường giáo dưỡng” giáo dục, phòng ngừa không hiệu quả.
- Khi xử phạt tù có thời hạn, Tòa án cho người dưới 18 tuổi phạm tội được hưởng mức án nhẹ hơn mức án áp dụng đối với người đủ 18 tuổi trở lên phạm tội tương ứng và với thời hạn thích hợp ngắn nhất.
- Phạm tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, không đủ điều kiện áp dụng hình phạt khác nhẹ hơn.
Câu hỏi 2 :
A - Em đồng tình với việc làm của bạn A vì sử dụng ma túy là hành vi trái pháp luật, khi thấy có người sử dụng ma túy cần báo cáo ngay với người có trách nhiệm để xử lý kịp thời.
B - Em đồng tình với việc làm của A vì khi chơi trò chơi bạo lực sẽ gây ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi của bản thân, rất dễ gây ra các hành vi trái pháp luật.
C - Em đồng tình với hành vi của M vì M đã chấp hành đúng theo quy định của pháp luật về việc sử dụng xe phân khối lớn.
D - Em không đồng tình với nguyên tắc của anh D vì nguyên tắc này đúng nhưng chưa đủ. Pháp luật nước ta quy định, người điều khiển các phương tiện xe tham gia giao thông không được sử dụng rượu, bia khi lái xe.
E- Em đồng tình với việc làm của bạn Q vì bạn Q đã ngăn chặn việc đánh nhau của hai bạn tại lớp học, tránh gây thương tích không đáng có cho hai bạn.
Câu hỏi 3 :
Trường hợp | Hành vi vi phạm | Hình phạt |
A. Không đội mũ bảo hiểm khi sử dụng xe gắn máy. | Không đội mũ bảo hiểm khi sử dụng xe gắn máy | - Cảnh cáo hoặc phạt tiền (nếu người vi phạm đủ từ 16 đến dưới 18 tuổi và có tài sản riêng). |
B. Buôn bán ma tuý. | Buôn bán trái phép chất ma túy | - Phạt tù, tùy từng mức độ của hành vi phạm tội sẽ có các mức hình phạt khác nhau: cao nhất là 12 năm tù (đối với người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi); cao nhất là 18 năm tù (đối với người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi). |
C. Vượt đèn đỏ. | Vượt đèn đỏ khi tham gia giao thông | - Cảnh cáo hoặc phạt tiền (nếu người vi phạm đủ từ 16 đến dưới 18 tuổi và có tài sản riêng). |
D. Trộm cắp xe máy có giá trị. | Trộm cắp tài sản | - Tù có thời hạn |
E. Đánh bạc. | Đánh bạc | - Phạt tiền và phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm. |
G. Hút ma tuý. | Sử dụng trái phép chất ma túy | - Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng |
H. Tổ chức đua xe trái phép. | Đua xe trái phép | - Cảnh cáo hoặc phạt tiền (nếu người vi phạm đủ từ 16 đến dưới 18 tuổi và có tài sản riêng). |
I. Giết người. | Giết người | - Phạt tù có thời hạn |
K. Trốn học đi chơi game. | Không vi phạm pháp luật hình sự. |
|
L. Cướp giật tài sản. | Cướp giật tài sản | - Phạt tù có thời hạn |
Câu hỏi 4 :
- Một số hành vi vi phạm pháp luật hình sự không áp dụng cho người chưa thành niên
- Tòa án nhân dân tỉnh X xử phạt anh B tử hình về hành vi giết người và cướp tài sản.
- Nguyễn Văn A bị Tòa án nhân dân cấp cao thành phố Y xử chung thân về hành vi buôn bán, tàng trữ chất ma túy với số lượng lớn.
- Những hình phạt này không áp dụng đối với người chưa thành niên vì người dưới 18 tuổi (chưa đủ 18 tuổi) là người chưa thành niên và xét ở một góc độ nào đó đối tượng này chưa thực sự nhận thức được đúng và đầy đủ tất cả các hành vi và hậu quả của hành vi mà mình thực hiện. Sự chưa nhận thức đầy đủ và đúng đắn đó xuất phát từ việc chưa hoàn thiện sự phát triển thể chất, tinh thần dưới góc độ sinh học cũng như sự hoàn thiện về mặt nhận thức xã hội. Đó là những nguyên nhân khách quan. Trong khi đó hình phạt chung thân, tử hình là hai hình phạt cực kỳ nghiêm khắc do đó nếu áp dụng trong trường hợp này sẽ không đảm bảo được tính mục đích giáo dục của hình phạt, có phần quá khắc khe và thiếu công bằng giữa những người đã trưởng thành và những người chưa thành niên.
Câu hỏi 5 :
- Những tác hại của trò chơi trực tuyến có nội dung bạo lực và không lành mạnh đến học sinh.
- Ảnh hưởng đến thời gian học tập và sinh hoạt: Khi tham gia chơi trò chơi trực tuyến, học sinh bị giảm bớt thời gian học tập, rèn luyện thể thao và đảo lộn các sinh hoạt hằng ngày.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe: Ảnh hướng đến thị lực, thính lực và sức khỏe nói chung của người chơi. Dễ bị mệt mỏi, đầu óc không tỉnh táo, suy nhược cơ thể và mắc một số bệnh về xương khớp khác.
- Ảnh hưởng đến tin thần: Người chơi dễ bị ám ảnh bởi các nhân vật, hình ảnh trong trò chơi, sống cuộc sống ảo trong trò chơi làm ảnh hưởng đến suy nghĩ và hành động của người chơi.
- Gây nghiện: Do tính hấp dẫn, tính liên tục, tính ảo và sự đa dạng, mới lạ. bất ngờ của trò chơi và nhu cầu được giải trí đã thu hút học sinh và nhanh chóng trở thành nghiện game.
- Hành vi vi vi phạm pháp luật hình sự liên quan đến trò chơi trực tuyến:
- Hành vi bạo lực: do bản chất của trò chơi là đánh nhau không ngừng giữa những đối thủ trong trò chơi. Do tính ảo trong trò chơi trực tuyến, người chơi trực tiếp sử dụng các vũ khí ảo và bắn chết các đối thủ. Vì vậy, học sinh dễ dàng thực hiện các hành vi bạo lực và trở nên hung hăng trước các va chạm xảy ra trong cuộc sống.
- Hành vi trộm cắp, lừa đảo: Do tính ảo của trò chơi nên học sinh dễ nảy sinh các hành vi như lừa đảo tiền bạc, vật dụng và thậm chí là lừa buôn bán người vào các điểm mại dâm ở trong game. Từ đó tác động đến việc hình thành nhân cách và hành vi của học sinh trong thực tế cuộc sống.
- Hành vi cờ bạc: Khi tham gia các trò chơi trực tuyến không lành mạnh người chơi được tự do tham gia các trò chơi đánh bạc. Từ việc chơi cờ bạc ảo, việc cần tiền thật để phục vụ cờ bạc ảo đã biến nhiều người chơi trở thành tội phạm.
- Hành vi hiếp dâm: Các hình ảnh khiêu dâm, không phù hợp vối thuần phong mỹ tục của dân tộc trong các trò chơi trực tuyến đã ảnh hưởng rất lớn đến đạo đức, lối sống của học sinh. Do người chơi được nhập vai nhân vật vì vậy dễ hình thành lối sống trụy lạc và nguy cơ phạm tội cao.
- Những việc cần làm để bản thân và bạn bè từ bỏ game trực tuyến có nội dung bạo lực và không lành mạnh
- Nâng cao nhận thức và hiểu biết về tác hại của trò chơi trực tuyến có nội dung bạo lực và không lành mạnh.
- Tích cực tham gia các câu lạc bộ, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao ngoài giờ lên lớp.
Câu hỏi 6 :
- A phải thực hiện những nghĩa vụ sau:
- Chấp hành đầy đủ nghĩa vụ về học tập, lao động.
- Chịu sự giám sát, giáo dục của gia đình, xã phường, thị trấn.
- Không đi khỏi nơi cư trú khi không được phép.
- Tuân thủ pháp luật, nội quy, quy chế của nơi cư trú, học tập, làm việc.
- Trình diện trước cơ quan có thẩm quyền khi được yêu cầu.
- Tham gia các chương trình học tập, dạy nghề do địa phương tổ chức, tham gia lao động với hình thức phù hợp.
- Giải thích: Vì A phạm tội trộm cắp tài sản khi chưa đủ 18 tuổi, đang bị Tòa án áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phương, thị trấn. Hơn nữa, đây là những quy định hết sức tiến bộ với mục đích tăng khả năng áp dụng các quy định về miễn trách nhiệm hình sự đối với người dưới mười tám tuổi phạm tội, hạn chế đến mức thấp nhất việc việc phải áp dụng hình phạt và các biện pháp tư pháp đối với người chưa thành niên phạm tội, thể hiện tính nhân đạo cao trong việc xử lý người chưa thành niên phạm tội tạo điều kiện cho họ nhận thức rõ lỗi lầm có cơ hội khắc phục sai phạm nhanh chóng hòa nhập với cộng đồng.
Câu hỏi 7 :
- Xác định mục đích:
+ Cung cấp thông tin về pháp luật hình sự liên quan đến người chưa thành niên.
+ Phổ biến, giới thiệu và giải đáp các quy định pháp luật liên quan đến người chưa thành niên, giúp người chưa thành niên sống và học tập thep đúng quy định của pháp luật.
- Dự kiến thời gian: Chủ nhật, ngày ……/……./20….
- Địa điểm: Trường THPT X
- Thành phần tham gia: Toàn bộ học sinh các khối 10, 11, 12
- Xây dựng nội dung (chương trình, bộ câu hỏi, đóng vai, mời chuyên gia,..):
+ Chuẩn bị kịch bản chương trình bao gồm các phần sau: Mở đầu - Giới thiệu những quy định về pháp luật hình sự liên quan đến người chưa thành niên - Hỏi, đáp một số câu hỏi liên quan đến pháp luật hình sự ở người chưa thành niên - Đóng vai, xử lí tình huống - Chuyên gia giải đáp - Kết thúc tọa đàm.
+ Xây dựng bộ câu hỏi liên quan đến nội dung về pháp luật hình sự đối với người chưa thành niên.
+ Chuẩn bị một số kịch bản pháp luật để đóng vai giải quyết tình huống.
- Phân công người phụ trách chương trình, trang trí, dẫn chương trình.
+ Phụ trách chương trình: Thầy tổng phụ trách trường chịu trách nhiệm phụ trách
+ Trang trí: Thầy, cô tổ Công tác xã hội
+ Dẫn chương trình: Thầy tổng phụ trách
- Mời chuyên gia, đại biểu
Câu hỏi 8 :
- Mục đích:
+ Cung cấp thông tin về pháp luật hình sự liên quan đến người chưa thành niên.
+ Phổ biến, giới thiệu và giải đáp các quy định pháp luật liên quan đến người chưa thành niên, giúp người chưa thành niên sống và học tập thep đúng quy định của pháp luật.
+ Tuyên truyền vận động công dân trên địa bàn tham gia cuộc thi nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật hình sự nói riêng và pháp luật Việt Nam nói chung.
- Dự kiến thời gian: Chủ nhật ngày ……/……./20….
- Địa điểm: Hội trường Ủy ban nhân dân xã Y
- Thành phần tham gia: Toàn bộ đối tượng học sinh trên địa bàn xã
- Nội dung thi: Tác hại, hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật hình sự đối với người dưới 18 tuổi.
- Hình thức thi: Hùng biện
- Xây dựng chương trình:
+ Khai mạc cuộc thi
+ Tiến hành thi: Các đội tham gia thi hùng biện về một trong số các vấn đề mà ban tổ chức đã chuẩn bị.
+ Đánh giá, chấm điểm
+ Kết thúc và trao giải
- Chuẩn bị:
+ Trang trí: Phông màn chiếu, bàn ghế, mic, loa,..
+ Một số vấn đề hùng biện
+ Dẫn chương trình
- Thành phần ban giám khảo
+ Đại diện lãnh đạo địa phương
+ Đại diện phòng Hình sự của huyện
Bình luận