Hằng ngày, Nguyễn Văn A là học sinh lớp 11 chở em trai Nguyễn Văn B là học sinh lớp 9 đi học cùng bằng xe gắn máy. Do tò mò và muốn khám phá nên B xin A được điều khiển xe gắn máy, chở A đến trường. A đã đồng ý đê B thực hiện mong muốn của mình.

Cả hai anh em Nguyễn Văn A và Nguyễn Văn B đều vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông. Vì:

• Trước tiên cần xác định một số vấn đề:
• Xe gắn máy là phương tiện chạy bằng động cơ, có hai bánh hoặc ba bánh và vận tốc thiết kế lớn nhất không lớn hơn 50 km/h. Nếu động cơ dẫn động là động cơ nhiệt thì dung tích làm việc hoặc dung tích tương đương không được lớn hơn 50 cm3.
• A học lớp 11, theo đúng tuổi đi học thi A, 17 tuổi. B học lớp 9, theo đúng tuổi đi học thì B, 15 tuổi.
• Quy định độ tuổi người được phép điều khiển xe gắn máy là người từ đủ 16 tuổi trở lên. Như vậy, A được phép điều khiển và B không được phép điều khiển xe gắn máy tham gia giao thông.
• Xem xét, phân tích các dấu hiệu vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông:
• Dấu hiệu hành vi: A có hành vi cụ thể là giao xe gắn máy cho B, để B điều khiển xe gắn máy tham gia giao thông. Trong khi B không đủ điều kiện về độ tuổi điều khiển xe gắn máy tham gia giao thông. B có hành vi cụ thể là điều khiển xe gắn máy tham gia giao thông.
• Dấu hiệu hành vi trái quy định pháp luật: Hành vi của A nêu trên là hành vi vi phạm được quy định tại mục đ, khoản 5, Điều 30. Hành vi của B nêu trên là hành vi vi phạm được quy định tại khoản 1, Điều 21. Các mục, điều, khoản trên đều thuộc Nghị định số 100/2014/NĐ-CP ngày 30/12/2019 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt
• Dấu hiệu lỗi: A và B buộc phải biết các quy định về các hành vi nêu trên nhưng A và B có thể biết mà không thực hiện hoặc chưa biết thì đều có lỗi.
• Dấu hiệu về năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện: Cả A và B đều có đầy đủ năng lực nhận biết về hậu quả hành vi của mình (đang học lớp 11 và lớp 9), cả A và B đều trên 14 tuổi (độ tuổi theo quy định phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm của mình gây ra). Đối với trường hợp của B cần phải xem xét cụ thể về dấu hiệu lối có ý hay vô ý để căn cứ vào đó có mức độ giải quyết xử phạt hay nhắc nhở, tuyên truyền.