PHẦN 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ KINH TẾ - XÃ HỘI THẾ GIỚI

Giải Địa lí 11 Cánh diều Bài 1 Sự khác biệt về trình độ phát triển kinh tế - xã hội của các nhóm nước
Giải Địa lí 11 Cánh diều Bài 2 Toàn cầu hóa, khu vực hóa kinh tế
Giải Địa lí 11 Cánh diều Bài 3 Một số tổ chức khu vực và quốc tế
Giải Địa lí 11 Cánh diều Bài 4 Thực hành Tìm hiểu về toàn cầu hóa, khu vực hóa
Giải Địa lí 11 Cánh diều Bài 5 Một số vấn đề an ninh toàn cầu
Giải Địa lí 11 Cánh diều Bài 6 Thực hành: Viết báo cáo về nền kinh tế tri thức

PHẦN 2. ĐỊA LÍ KHU VỰC VÀ QUỐC GIA

Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu Địa lí cánh diều 11 Bài 16: Vị trí địa lí, điều kiện tự nhiên và dân cư, xã hội Hoa Kỳ

2. THÔNG HIỂU (6 câu)

Câu 1: Trình bày đặc điểm về vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ của Hoa Kỳ. Những đặc điểm đó đã ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội của khu vực như thế nào?

Câu 2: Nêu những nét đặc trưng về địa hình, đất đai của Hoa Kỳ và lấy ví dụ minh họa. Những đặc điểm đó ảnh hưởng như thế nào đến phát triển kinh tế - xã hội của Hoa Kỳ?

Câu 3: Khí hậu và sông, hồ ở Hoa Kỳ có những đặc điểm nổi bật gì? Phân tích ảnh hưởng của những đặc điểm đó đến phát triển kinh tế - xã hội ở Hoa Kỳ.

	Đặc điểm	Ảnh hưởng
Khí hậu
Sông, hồ

Câu 4: Trình bày những đặc điểm nổi bật của tài nguyên thiên nhiên ở Hoa Kỳ. Những đặc điểm đó có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực.

	Đặc điểm	Ảnh hưởng
Biển
Sinh vật
Khoáng sản

Câu 5: Dân cư của Hoa Kỳ có đặc điểm gì nổi bật? Phân tích tác động của dân cư đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ.

Câu 6: Trình bày một số đặc điểm nổi bật về nhập cư và chủng tộc của Hoa Kỳ. Phân tích tác động của việc nhập cư và đa dạng chủng tộc đến phát triển kinh tế - xã hội Hoa Kỳ.

Câu 1:

* Đặc điểm:

- Lãnh thổ bao gồm phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ, bán đảo A-lát-xca, quần đảo Ha-oai với diện tích khoảng 9,8 triệu km2. Trong đó:

+ Phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ có diện tích rộng lớn, kéo dài khoảng 25^oB đến khoảng 49^oB và khoảng kinh độ 124^oT đến 67^oT.

+ Bán đảo A-lát-xca nằm ở phía tây bắc của Bắc Mỹ và quần đảo Ha-oai nằm giữa Thái Bình Dương.

- Nằm hoàn toàn ở bán cầu tây, phần lãnh thổ trung tâm Bắc Mỹ nằm giữa hai đại dương lớn là Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, tiếp giáp Ca-na-da ở phía Bắc, khu vực Mỹ La-tinh ở phía Nam.

- Nằm trong khu vực nhiều thiên tai: bão, động đất, lốc xoáy,…

* Ảnh hưởng:

- Thuận lợi:

+ Tạo cho Hoa Kỳ có đặc điểm thiên nhiên đa dạng, thay đổi từ biển vào nội địa, từ bắc xuống nam.

+ Giúp cho Hoa Kỳ tránh được thiệt hại về cơ sở vật chất và hạ tầng trong hai cuộc chiến tranh thế giới.

+ Tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng giao lưu và phát triển mạnh kinh tế trong điều kiện hòa bình, tăng vị thế trên thế giới.

- Khó khăn: nằm trong khu vực nhiều thiên tai gây khó khăn cho phát triển kinh tế - xã hội.

Câu 2:

* Đặc điểm:

- Phần lãnh thổ ở trung tâm lục địa Bắc Mỹ có địa hình đa dạng, được phân ra thành các khu vực: núi và cao nguyên; khu vực đồng bằng:

+ Khu vực núi và cao nguyên:

Ở phía Tây là hệ thống núi, gồm các dãy núi trẻ như Rốc-ki, Ca-xcat, Nê-vê-đa, chạy song song hướng bắc – nam, có độ cao trung bình khoảng 2 000 – 4 000 m; xen giữa các dãy núi là cao nguyên và thung lũng như cao nguyên Cô-lô-ra-đô, Bồn Địa Lớn,…

Ở phía Đông là dãy núi A-pa-lát, gồm các dải núi song song, có hướng đông bắc – tây nam, độ cao trung bình khoảng trên 1 000 m.

Có đất đỏ vàng cận nhiệt đới ẩm, đất nâu xám rừng lá rộng ôn đới.

+ Khu vực đồng bằng:

Diện tích rộng, gồm đồng bằng Trung Tâm, đồng bằng vịnh Mê-hi-cô và đồng bằng ven biển Đại Tây Dương; trong đó, đồng bằng Trung tâm được bồi đắp bởi sống Mi-xi-xi-pi có diện tích lớn nhất.

Chủ yếu là đất phù sa sông, đất đen, đất đỏ nâu,…

- Ở bán đảo A-la-xca: địa hình chủ yếu là núi, giữa các dãy núi là thung lũng được băng hà bao phủ.

- Quần đảo Ha-oai: bao gồm chuỗi các đảo và đảo san hô, hiện còn nhiều núi lửa hoạt động.

* Ảnh hưởng:

- Khu vực núi: thuận lợi cho phát triển rừng, tuy nhiên địa hình bị chia cắt nhiều nên việc giao thương, đi lại gặp nhiều khó khăn.

- Khu vực đồng bằng:

+ Thuận lợi cho trồng ngũ cốc và các loại cây hàng năm khác.

+ Tuy nhiên một số loại đất nghèo dinh dưỡng như: đất đài nguyên, đất xám hoang mạc,…ít có giá trị sản xuất nông nghiệp.

- Bán đảo A-la-xca và quần đảo Ha-oai: có địa hình thuận lợi cho phát triển du lịch.

Câu 3:

Đặc điểm

Ảnh hưởng

Khí hậu

- Phần trung tâm chủ yếu là khí hậu ôn đới, có sự thay đổi từ tây sang đông:

+ Ven biển phía tây là khí hậu ôn đới hải dương mưa nhiều.

+ Vùng nội địa và phía đông là khí hậu ôn đới lục địa, nhiều nơi khô hạn.

+ Phía nam là khí hậu cận nhiệt đới, nhiệt độ khá cao.

+ Phía bắc có khí hậu ôn đới lạnh, nhiệt độ thấp, mùa đông nhiều băng tuyết.

- Bán đảo A-la-xca có khí hậu cận (mùa đông nhiệ độ xuống tới -30°C) cực và ôn đới hải dương.

- Quần đảo Ha-oai có khí hậu nhiệt đới chịu ảnh hưởng sâu sắc của biển.

- Sự phân hóa khí hậu giữa các vùng lãnh thổ đã tạo điều kiện thuận lợi để đa dạng hóa các sản phẩm nông nghiệp.

Sông, hồ

- Có nhiều sông lớn như Mi-xi-xi-pi, Mít-xu-ri,…

- Các sông bồi đắp nên vùng đồng bằng châu thổ rộng lớn, phì nhiêu.

- Có nhiều hồ, đặc biệt là Ngũ Hồ, bao gồm 5 hồ ở vùng biên giới giữa Hoa Kỳ và Ca-na-đa, được nối với nhau bằng các kênh đào…

- Sông tạo điều kiện để sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn; tạo nên mạng lưới giao thông đường thủy quan trọng, có giá trị về thủy điện, du lịch, cung cấp nước, nguồn lợi thủy sản,…

- Hồ có ý nghĩa rất lớn về giao thông và cung cấp nguồn nước ngọt quan trọng cho đời sống, sản xuất, góp phần điều hòa khí hậu.

Câu 4:

	Đặc điểm	Ảnh hưởng
Biển	- Vùng biển rộng lớn thuộc Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Bắc Băng Dương với đường bờ biển dài khoảng 20 000 km. - Dọc bờ biển có nhiều vũng vịnh, trong đó vịnh Mê-hi-cô (Thái Bình Dương) là vịnh lớn và kín - Vùng biển có nguồn lợi hải sản phong phú, khoáng sản (dầu mỏ, khí tự nhiên).	- Tạo điều kiện thuận lợi cho Hoa Kỳ phát triển ngành thủy sản, khai khoáng, giao thông hàng hải và du lịch.
Sinh vật	- Tài nguyên sinh vật rất đa dạng, phong phú với nhiều kiểu rừng: rừng lá kim, rừng lá rộng, rừng và cây bụi lá cứng địa trung hải, rừng nhiệt đới ẩm. - Rừng chiếm hơn 30% diện tích lãnh thổ cả Hoa Kỳ (năm 2020). - Động vật nhiều loài quý hiếm: hươu đuôi trắng, gấu mèo, chồn nâu, cáo đỏ…	- Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển lâm nghiệp và là tài nguyên du lịch có giá trị.
Khoáng sản	- Tài nguyên khoáng sản phong phú, một số loại có trữ lượng rất lớn: than đá, quặng sắt , dầu mỏ, khí tự nhiên, vàng, đồng,…và các loại kim loại quý hiếm.	- Là cơ sở để phát triển đa dạng các ngành công nghiệp.

Câu 5:

* Đặc điểm:

- Là nước đông dân, khoảng 331,5 triệu người (2020), đứng thứ 3 thế giới.

- Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên thấp và có xu hướng giảm, số dân tăng nhanh chủ yếu là do nhập cư.

- Mật độ dân số trung bình là 35 người/km2.

- Dân cư phân bố không đều, tập trung chủ yếu ở khu vực Đông Bắc, vùng ven biển, vùng nội địa và phía tây thưa thớt hơn.

- Trong những năm gần đây, Hoa Kỳ đã đẩy mạnh khai thác kinh tế về phía nam lãnh thổ và vùng duyên hải Thái Bình Dương nên dân cư có sự phân bố lại.

- Mức độ đô thị hóa cao, tỉ lệ dân thành thị là 82,7% (năm 2020)

- Các thành phố phát triển nhanh cùng với quá trình công nghiệp hóa và ngành dịch vụ; phần lớn các thành phố nằm ở vùng ven Ngũ Hồ, ven Đại Tây Dương và duyên hải Thái Bình Duong.

* Ảnh hưởng:

- Dân số đông tạo cho Hoa Kỳ nguồn lao động dồi dào và thị trường tiêu thụ lớn.

- Dân cư phân bố không đồng đều gây khó khăn cho việc sử dụng lao động và khai thác tài nguyên.

Câu 6:

* Đặc điểm:

- Dân cư có nhiều nguồn gốc khác nhau.

- Các dòng nhập cư bắt đầu từ khi phát kiến ra châu Mỹ (1492):

+ Từ năm 1790 - 1994 có gần 64 triệu người nhập cư từ châu Âu, Mỹ La-tinh, châu Á và châu Phi đến Hoa Kỳ.

+ Năm 2015, trong tổng số dân của Hoa Kỳ có hơn 43 triệu người nhập cư, năm 2020 tăng lên đạt 50 triệu người.

- Thành phần chủng tộc đa dạng, ba chủng tộc chính: Môn-gô-lô-ít, Ơ-rô-pê-ô-ít, Nê-grô-ít.

* Ảnh hưởng:

- Người nhập cư đã bổ sung nguồn lao động có trình độ, giàu kinh nghiệm sản xuất để phát triển kinh tế - xã hội.