Câu thơ “Vũ trụ nội mạc phi phận sự” được hiểu như thế nào?

Câu thơ trên mang ý nghĩa sâu sắc và đa diện:

• Trác nhiệm và bổn phận trong xã hội phong kiến: Câu thơ có thể được hiểu là một tuyên ngôn về trách nhiệm và bổn phận của người nam giới trong xã hội phong kiến. “Vũ trụ nội mạc phi phận sự” ám chỉ rằng mọi việc trong khoảng trời đất đều là phận sự của ta, nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm của người đàn ông trong việc thực hiện nhiệm vụ xã hội.
• Tự tin và tài chí: Câu thơ cũng phản ánh tính tự tin và tài chí phi thường của tác giả. Nguyễn Công Trứ dám khẳng định một quan điểm lớn lao và táo bạo, cho thấy ông tự tin vào khả năng và tầm nhìn của mình.
• Phục vụ và đóng góp: Câu thơ thể hiện ý chí và quyết tâm của người nhà Nho trong việc phục vụ và đóng góp cho xã hội. Từ việc nhận thức mọi sự việc là một phần của “phận sự” cá nhân, người nhà Nho có thể đạt đến một mức độ cao đẹp của sự hiến dâng và đóng góp.