I. CHUẨN BỊ BÀI NÓI

• Trình bày ý kiến đánh giá và bình luận về một hiện tượng đời sống là đưa ra các quan điểm, nhận xét, trao đổi về một hiện tượng nào đó trong đời sống, có liên quan đến nhiều người.

* Để trình bày ý kiến một cách thuyết phục và trao đổi có hiệu quả, các em cần lưu ý:

• Xác định đúng vấn đề cần đánh giá, bình luận (tính thời sự, ý nghĩa đối với nhóm người, giới hoặc cộng đồng,...).
• Nội dung trình bày cần phù hợp với đối tượng người nghe.
• Người trình bày cần có thái độ tôn trọng người nghe.
• Ngôn ngữ, giọng điệu phải phù hợp với đối tượng người nghe và nội dung - trình bày.
• Cần tập trung vào nội dung của cuộc thảo luận, lắng nghe ý kiến, nhận xét, giọng điệu riêng của những người tham gia, chú ý quan sát thái độ, điệu bộ, cử chỉ của người nói để hiểu đúng và đầy đủ suy nghĩ, quan điểm của họ, từ đó, có những phản hồi, trao đổi phù hợp.

II. THỰC HÀNH BÀI NÓI

1. Chuẩn bị bài nói

• Tìm ý cho bài giới thiệu bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:
• Vấn đề xã hội này có đáng quan tâm không? Vì sao?
• Bản chất của vấn đề là gì? Vấn đề có những khía cạnh nào? Liên quan đến những mặt nào của đời sống xã hội?
• Vấn đề có tính chất tích cực hay tiêu cực? Đáng cổ vũ hay đáng phê phán? Có những ý kiến trái chiều nào về vấn đề này?
• Việc quan tâm đánh giá, bình luận về vấn đề có ý nghĩa gì đối với đời sống của cá nhân và cộng đồng?

2. Trình bày bài nói

• Yêu cầu với người nói:
• Trình bày bài giới thiệu theo dàn ý đã chuẩn bị.
• Đảm bảo sự phù hợp, thống nhất giữa nội dung với hình thức và các phương tiện hỗ trợ thuyết trình. Chú ý cách diễn đạt sao cho hấp dẫn người nghe và tạo vấn đề để thảo luận.
• Nói rõ ràng, âm lượng phù hợp, tránh đọc bài viết đã chuẩn bị sẵn; kết hợp ngôn ngữ nói và cử chỉ, ánh mắt, điệu bộ; sử dụng hình ảnh, sơ đồ minh hoạ (nếu cần); đảm bảo thời gian quy định.
• Có thái độ thân thiện, tôn trọng khi nói và trả lời câu hỏi người nghe đặt ra (nếu có).
• Yêu cầu với người nghe:
• Tập trung lắng nghe; nắm được những nội dung chính và quan điểm, thái độ của người nói.
• Ghi lại các ý chính và những nhận xét, đánh giá về nội dung, cách thức và tình cảm, thái độ của người nói.
• Thể hiện thái độ chú ý lắng nghe, sử dụng - các yếu tố cử chỉ, nét mặt, ánh mắt để khích lệ người nói.
• Nêu các vấn đề cần hỏi, các ý kiến cần trao đổi về nội dung bài nói một cách ngắn gọn, rõ ràng,...

III. TRAO ĐỔI BÀI NÓI

• Tiêu chí đánh giá với người nói: Rút kinh nghiệm về bài giới thiệu:
• Đã trình bày đầy đủ các nội dung được chuẩn bị trong dàn ý chưa?
• Cách thức trình bày, phong thái, giọng điệu, ngôn ngữ,... có phù hợp không?
• Hiệu quả sử dụng các phương tiện hỗ trợ như thế nào?
• Đánh giá chung: những thành công và hạn chế của bài giới thiệu; hướng khắc phục, sửa chữa.
• Tiêu chí đánh giá với người nghe: Kiểm tra kết quả nghe:
• Nội dung nghe được ghi chép lại đã chính xác chưa?
• Thu hoạch được những gì về nội dung và cách thức giới thiệu một tác phẩm truyện?
• Rút kinh nghiệm về thái độ nghe: Đã chú ý và tôn trọng người nói chưa? Có nêu được câu hỏi và tham gia ý kiến trong quá trình thảo luận không?