Mở đầu

Hình 4.1 cho thấy tổ ong được cấu tạo từ những khoang nhỏ. Mỗi khoang nhỏ này được dùng làm nơi dự trữ thức ăn, chứa trứng hay ấu trùng. Do đó, mỗi khoang nhỏ là đơn vị cấu trúc và chức năng cơ bản nhất của tổ ong. Cách thức tổ chức này cũng được thấy ở cả sinh vật sống. Như vậy, đơn vị cấu trúc và chức năng cơ bản nhất của sinh vật sống là gì?

Trả lời: 
Đơn vị cấu trúc và chức năng nhất của sinh vật sống là tế bào

I. Học thuyết tế bào

Câu hỏi 1: Các khoang rỗ nhỏ cấu tạo nên vỏ bẩn của cây sồi mà Robert Hooke phát hiện được ra được gọi là gì ?

Trả lời: Các khoang rỗ nhỏ cấu tạo nên vỏ bẩn của cây sồi mà Robert Hooke phát hiện được ra được gọi là cell có nghĩa là "phòng nhỏ" và đây chính là tế bào.

Câu hỏi 2: Dựa vào đâu mà Schleiden và Schwann có thể đưa ra kết luận " Mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào và các sản phẩm của tế bào " ?

Trả lời: Họ dựa vào kết quả công trình nghiên cứu của mình thấy được sự tương đồng về cấu tạo của tế bào thực vật và tế bào động vật. Trên cơ sở đó họ đã đưa ra học thuyết tế ào với nội dung :  " Mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào và các sản phẩm của tế bào "

Luyện tập 1: Sự ra đời của học thuyết tế bào có ý nghĩa gì đối với nghiên cứu sinh học?

Trả lời :

• Ý nghĩa của sự ra đời học thuyết tế bào đối với nghiên cứu sinh học:
• Học thuyết tế bào cho thấy tính thống nhất trong đa dạng của sinh giới, rằng tất cả các sinh vật hiện tại đều được tạo ra từ một tế bào đầu tiên. Đây là một trong ba luận điểm quan trọng của triết học duy vật biện chứng, chứng minh sinh giới được tạo ra từ ngẫu sinh hóa học và tiến hóa lâu dài, chứ không phải do bất kỳ một lực lượng siêu nhiên nào.

II. Tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể sống

Câu hỏi 3: Hãy đưa ra các dẫn chứng để chứng minh tế bào là đơn vị nhỏ nhất có đầy đủ các đặc trung cơ bản của sự sống

Trả lời : Tế bào là đơn vị nhỏ nhất nhưng lại có đầy đủ những biểu hiện đặc trưng của sự sống như : chuyển hóa vật chất, sinh trưởng và phát triển, sinh sản, cảm ứng, ... Có những sinh vật chỉ có 1 tế bào mà vẫn đảm bảo các chức năng sống của sinh vật đó.