CHỦ ĐỀ D. ĐẠO ĐỨC, PHÁP LUẬT VÀ VĂN HÓA TRONG MÔI TRƯỜNG SỐ

PHÒNG TRÁNH LỪA ĐẢO VÀ ỨNG XỬ VĂN HOÁ TRÊN MẠNG

KHỞI ĐỘNG

Câu 1: Theo em, lừa đảo trên không gian mạng dễ gặp hay hiếm thấy? Dễ tránh hay khó tránh? Vì sao?

Giải nhanh:

Dễ gặp, dễ tránh nếu như chúng ta hiểu và biết cách phòng tránh.

1. LỪA ĐẢO QUA MẠNG

Câu 1: Em hãy sử dụng máy tìm kiếm tìm cụm từ “dạng lừa đảo phổ biến trên mạng và cho biết:

1. Số kết quả trả về là nhiều hay ít?

2. Có thể tính được có bao nhiêu dạng lừa đảo hay không?

Giải nhanh:

1. Số kết quả trả về là rất nhiều.

2. Lừa đảo trúng thưởng, tặng quà để lấy tiền phí vận chuyển; lừa đảo chiếm tiền đặt cọc hoặc bán hàng giả; lừa đảo để lấy cắp thông tin cá nhân.

2. VĂN HÓA ỨNG XỬ TRÊN MẠNG

Câu 1: Theo em cụm từ “anh hùng bàn phím” có hàm ý gì? Hãy nêu vài ví dụ cụ thể về anh hùng bàn phím?

Giải nhanh:

 “Anh hùng bàn phím” thường được dùng mang ý nghĩa mỉa mai những người dùng trên mạng khi họ thể hiện quan điểm của mình rất hùng hổ, mạnh miệng, nhưng chỉ là dùng bàn phím máy tính chứ ko phải dùng chút sức lực thực tế nào cả. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy cho biết những dấu hiệu để phát hiện lừa đảo qua mạng.

Giải nhanh:

• Các cơ quan doanh nghiệp, tổ chức uy tín phải đảm bảo giao tiếp quan hệ công chúng với chất lượng cao, có tính chuyên nghiệp. 
• Tên miền gồm vài phần cách nhau dấu chấm. 
• Cần chú ý cách viết sai chính tả trong tên miền để đánh lừa người đọc. 
• Cảnh giác với email, tin nhắn từ người lạ. 

Câu 2: Hãy cho biết quy tắc nền tảng về văn hoá, đạo đức trên mạng.

Giải nhanh:

• Quy tắc nền tảng: Thế giới ảo, cuộc sống thực.
• Trên không gian mạng, các tiêu chuẩn về hành xử có đạo đức, có văn hoá, tuân thủ pháp luật cũng như trong cuộc sống thực. 
• Một số người hành xử trên mạng theo cách khác hẳn khi đối mặt trực tiếp vì họ cho rằng, trên không gian mạng mọi người không biết họ là ai.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em sẽ làm gì khi nhận được email báo được một phần quà vì là khách hàng trung thành và phải gửi ngay một khoản tiền để nhận thưởng?

Giải nhanh:

Em sẽ xác định đây là một việc lừa đảo trúng thưởng. Em sẽ không làm theo yêu cầu của họ mà bỏ qua. 

Câu 2: Ngày 17/6/2021, Bộ thông tin và truyền thông ban hành Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội, trong đó có quy đinh chung về Quy tắc lành mạnh: hành vi, ứng xử trên mạng xã hội phù hợp với các giá trị đạo đức, văn hoá, truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam. Em hãy trích ra một số quy tắc ứng xử cho cá nhân về điều này.

Giải nhanh:

Tại Điều 4 và Điều 5 Quyết định quy định về quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức khi sử dụng mạng xã hội. Dưới đây là 10 lưu ý dành cho cán bộ, công chức, viên chức khi sử dụng mạng xã hội.

CÂU HỎI TỰ KIỂM TRA

Câu 1: Cần làm gì trước khi nháy vào một liên kết trong email từ người gửi chưa chắc đáng tin?

Giải nhanh:

Cảnh giác với email, tin nhắn từ người lạ.Khi nghi ngờ email, tin nhắn là lừa đảo, đừng mở bất kì liên kết nào hoặc tệp đính kèm nào mà hãy kiểm tra địa chỉ đích thực để phát hiện liên kết lừa đảo.

Câu 2: Quy tắc ứng xử văn minh và có đạo đức trên mạng có gì khác với trong cuộc sống thực?

Giải nhanh:

Do tính chất không gian ảo của mạng, việc thực thi các quy tắc ứng xử văn minh và có đạo đức trên mạng có thể trở nên khó khăn hơn khi một số người không đáp ứng các quy tắc đó.