Đáp án KTPL 11 Kết nối bài 18 Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân

Đáp án bài 18 Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Bài giải được trình bày ngắn gọn, chính xác giúp các em học KTPL 11 Kết nối tri thức dễ dàng. Từ đó, hiểu bài và vận dụng vào các bài tập khác. Đáp án chuẩn chỉnh, rõ ý, dễ tiếp thu. Kéo xuống dưới để xem chi tiết

BÀI 18: QUYỀN BẤT KHẢ XÂM PHẠM VỀ CHỖ Ở CỦA CÔNG DÂN

MỞ ĐẦU

CH: Em hãy chia sẻ những hiểu biết của bản thân về hành vi xâm phạm chỗ ở trái phép. 

"Quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở là một trong các quyền tự do cơ bản của công dân được Hiến pháp và pháp luật quy định. Việc cá nhân, tổ chức tự tiện vào chỗ ở của người khác, tự tiện khám chỗ ở của công dân là vi phạm pháp luật.

Gợi ý đáp án:

- Hành vi xâm phạm chỗ ở của người khác là hành vi khám xét trái pháp luật chỗ ở của người khác, đuổi trái pháp luật người khác ra khỏi chỗ ở của họ, chiếm giữ chỗ ở hoặc cản trở trái pháp luật người đang ở hoặc người đang quản lý hợp pháp vào chỗ ở của họ, hoặc xâm nhập trái pháp luật chỗ ở của người khác.

KHÁM PHÁ 

1. Một số quy định cơ bản của pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở công dân

CH: Em hãy đọc các thông tin, trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

"Hiến pháp năm 2013...tránh được những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. 

(1) Chủ thể trong trường hợp 3 đã thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân như thế nào ? 

(2) Em hãy nêu ví dụ về thực hiện tốt quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân trong cuộc sống. 

Gợi ý đáp án:

 (1) Trong trường hợp 3, A đã thực hiện đúng quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. A đã gọi điện thoại để thông báo cho chị V và xin phép phá khoá vào nhà kiểm tra khi phát hiện có mùi khét bốc ra từ nhà chị.

(2) Ví dụ về việc thực hiện tốt quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân trong cuộc sống: Công an chỉ khám xét nhà ở của người dân khi có quyết định của cơ quan chức năng có thẩm quyền; 

2. Hậu quả của hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân 

CH: Em hãy đọc các thông tin, trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

"Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017)...Hôm sau, chị H khuyên chị M nên trình báo sự việc với chính quyền địa phương để được hỗ trợ."

(1) Em hãy cho biết, trường hợp 2 và 3 đề cập đến những hậu quả gì của hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. 

(2) Ngoài những hậu quả đã được đề cập đến trong trường hợp trên, hành vi vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân còn có thể gây ra những hậu quả nào khác ? Nêu ví dụ minh họa.

Gợi ý đáp án:

 (1)

- Trường hợp 2, hành vi lợi dụng đêm tối trèo cổng, lẻn vào sẵn rình mò và tìm cách phá khóa cửa để vào nhà của thanh niên lạ đã khiến chị T thấy bất an, sợ hãi.

- Trường hợp 3, hành vi khoá cửa, không cho phép vào nhà để ép trả nợ của chủ nợ đã khiến mẹ con chị M mất nơi ở, không thể sinh hoạt bình thường, phải bé nhau đi lang thang ngoài đường trong đêm tối, vừa mất an toàn vừa ảnh hưởng không tốt đến sức khoẻ.

(2) Hậu quả:

+ Gây mất ổn định an ninh, trật tự, an toàn xã hội; 

+ Xâm phạm trật tự quản lí hành chính nhà nước, gây ảnh hưởng xấu đến uy tín của cơ quan nhà nước; 

+ Gây ảnh hưởng đến kinh tế, danh dự của công dân; 

3. Trách nhiệm của học sinh trong việc thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân

CH: Em hãy đọc các thông tin, trường hợp sau để trả lời câu hỏi:

"Thời gian gần đây, Q (16 tuổi) đọc được nhiều thông tin cảnh báo việc một số đối tượng lợi dụng khi các em nhỏ ở nhà một mình...nâng cao hiểu biết cho bản thân về những quyền công dân quan trọng này."

(1) Ở trường hợp 1 và 2, các bạn đã thực hiện trách nhiệm của học sinh trong việc thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân như thế nào ? 

(2) Theo em, học sinh có trách nhiệm gì trong việc thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân ? Hãy kể những việc em đã làm để thực hiện tốt quyền này.

Gợi ý đáp án:

 (1)

- Q đã chuẩn bị một số tài liệu, trò chơi đơn giản lồng ghép, hướng dẫn cho em gái và các bạn nhỏ hàng xóm một số kiến thức pháp luật về quyền bất khả xâm phạm chỗ ở và các kĩ năng phòng, chống xâm hại trẻ em để các em có thể tự bảo vệ an toàn cho bản thân khi ở nhà một mình.

- Trường hợp 2, khi tham dự buổi tuyên truyền phổ biến quy định của pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân và một số quyền tự do khác của công dân, các bạn HS ở Trường Trung học phổ thông X đã rất hào hứng trước những chia sẻ của các cô chú công an và tích cực đặt nhiều câu hỏi, nhiều tình huống để bổ sung kiến thức

(2) 

+ Không được tự ý vào chỗ ở của người khác khi chưa được sự đồng ý; 

+ Cần tích cực học tập, tìm hiểu các quy định của pháp luật về quyền bất khả xâm phạm chỗ ở của công dân; 

+ Có ý thức tôn trọng chỗ ở của người khác; 

+ Tuân thủ các quy định của Hiến pháp và pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân; 

- Một số việc HS nên làm để thực hiện tốt quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân:

+ Xin phép và chỉ vào nhà của người khác khi có sự đồng ý của chủ nhà; 

+ Từ chối, không nghe theo sự rủ rê của bạn bè xâm phạm trái phép chỗ ở của người khác;

LUYỆN TẬP

Câu 1: Em hãy cho biết các ý kiến sau đúng hay sai ? Vì sao ?

a. Người dân chỉ được pháp luật đảm bảo quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở khi họ đang ở tại nhà riêng của mình. 

b. Khi nghi ngờ nhà hàng xóm lấy trộm đồ của mình thì có quyền tự ý vào chỗ ở của họ để khám xét. 

c. Chỉ được khám nhà khi có quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Việc khám phá phải tuân thủ trình tự, thủ tục pháp luật quy định. 

d. Chỉ có các cơ quan nhà nước thực thi pháp luật mới có trách nhiệm thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân.

Gợi ý đáp án:

a. Sai, vì pháp luật bảo đảm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân ở tất cả những nơi thuộc về chỗ ở hợp pháp của công dân bao gồm nhà ở; tàu, thuyền, phương tiện khác nhằm mục đích để ở và phục vụ sinh hoạt của hộ gia đình, cá nhân

b. Sai, vì việc tự ý khám xét nhà của người khác khi chưa có sự đồng ý của chủ nhà vì những nghi ngờ vô căn cứ là hành vi vi phạm pháp luật. 

c. Đúng, vì pháp luật Việt Nam quy định chỉ những người có thẩm quyền thuộc các cơ quan chức năng mới được ra lệnh khám xét chỗ ở của công dân 

d. Sai, vì thực hiện quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân là trách nhiệm chung của Nhà nước và toàn xã hội.

Câu 2: Các chủ thể dưới đây đã thực hiện đúng hay vi phạm quyền bất khả xâm phạm chỗ ở của công dân ? Vì sao ? 

a. K cố tình đỗ xe ô tô chắn trước cửa nhà ông Y khiến mọi người trong nhà không thể mở cửa đi ra ngoài. 

b. A tự ý mở cổng một nhà ven đường để vào nhặt quả bóng mình làm rơi. 

c. Ông T khóa cửa phòng trọ, không cho T vào vì chậm đóng tiền thuê nhà. 

d. Bảo vệ chung cư cùng một số cư dân đã phá cửa căn hộ để kịp thời đưa hai em bé đang leo trèo ở lan can ban công xuống trong khi người lớn đi vắng.

Gợi ý đáp án:

a. Hành vi của K không vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân mà chỉ vi phạm quy định của Luật Giao thông đường bộ. Người dân chỉ có quyền đối với phần diện tích đất theo ranh giới của nhà mình, còn hành lang đường, vỉa hè, lòng đường là tài sản công cộng do Nhà nước quản lí. 

b. Hành vi của A đã vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Hành vi của A chưa được sự đồng ý của chủ nhà nên đó là sự xâm nhập trái phép chỗ ở của người khác, vi phạm quy định của pháp luật.

c. Hành vi của ông T là vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Phòng trọ cũng là chỗ ở hợp pháp của công dân, được pháp luật thừa nhận. Khi người thuê trọ đã trả tiền để thuê phòng thì đây là chỗ ở hợp pháp của họ.

d. Hành vi của bảo vệ cùng một số cư dân chung cư không vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. 

Câu 3: Em hãy đọc các tình huống sau và trả lời câu hỏi: 

a. Anh X bị một nam thanh niên giật điện thoại nên cùng anh Y đuổi bắt. Khi đuổi đến khu vực trước nhà ông B thì không thấy tên cướp đó. Hai anh dừng lại quan sát và nghi ngờ tên cướp đã trèo tường vào nhà ông B lẩn trốn. Thấy cổng khóa, anh X gọi ông B mở cổng nhưng không có phản hồi. Lo lắng, nếu chờ lâu tên cướp sẽ bỏ trốn nên hai anh trèo tường vào nhà ông B để kiểm tra. 

Theo em, hành vi trèo tường vào nhà ông B để tìm tên cướp của anh X và anh Y có vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân không ? Vì sao ? 

b. T và D là đôi bạn thân. Một hôm T sang nhà D để lấy điện thoại nhưng khi đến nhà mới phát hiện ra. T bèn quay lại nhà D để lấy điện thoại nhưng khi đến nơi thì phát hiện cả nhà D đi vắng. Biết nhà D có thói quen giấu chìa khóa dưới chậu cây trước cửa nhà nên T đã lấy chìa khoa mở cửa vào tìm điện thoại của mình, sau đó khóa cửa ra về. 

Theo em, hành vi của T có vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân không ? Vì sao ?

Gợi ý đáp án:

a. Hành vi trèo tường vào nhà ông B để tìm tên cướp của anh X và anh Y là vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. Anh X và anh Y chỉ nghi ngờ mà không phải trực tiếp trông thấy tên cướp trèo tường vào nhà ông B nên không có lí do chính đáng, không có thẩm quyền để vào nhà ông B tìm kiếm.

b. Hành vi của T là vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân. T không thông báo, không nhận được sự đồng ý của chủ nhà mà đã tự ý lấy chìa khoá để mở cửa vào nhà.

Câu 4: Em hãy xử lí các tình huống sau:

a. C và bà nội đang chuẩn bị ăn cơm tối thì có hai người đàn ông mặc trang phục công an đến bấm chuông và yêu cầu mở cửa để khám xét vì nghi ngờ trong nhà đang tàng trữ chất cấm. Bà nội C nghe vậy liền giải thích trong nhà không cất giấu chất cấm và gọi C mang chìa khóa ra mở cửa. C thấy băn khoăn nên tìm cách trì hoãn và gọi điện cho anh trai để xin ý kiến. 

Nếu là anh trai C, trong trường hợp mày, em sẽ tư vấn cách xử lí như thế nào để C thực hiện đúng quy định của pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân ? 

b. K và bạn vô tình làm rơi quyển truyện xuống ban công nhà tầng dưới nên vội vàng chạy xuống để xin lại. Xuống đến nơi, K thấy cửa nhà hàng xóm chỉ khép hở nhưng gọi không thấy ai trả lời. Người bạn thấy vậy liền bảo K cứ mở cửa vào lấy quyển truyện, mình chỉ nhặt đồ của mình làm rơi nên sẽ không sao. 

Nếu là K trong trường hợp này, em sẽ làm gì để thực hiện đúng quy định của pháp luật về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân ?

Gợi ý đáp án:

a. C trấn an bà nội, từ chối mở cửa, yêu cầu hai người đàn ông xuất trình thẻ công an và quyết định khám nhà. Nếu họ có giấy tờ đầy đủ thì T yêu cầu họ gọi đại diện chính quyền đến rồi mới đồng ý cho khám nhà. Nếu họ không xuất trình được giấy tờ thì T liên hệ công an hoặc chính quyền địa phương hoặc người lớn đáng tin cậy nhờ hỗ trợ.

b. K không đồng ý với ý kiến của bạn, giải thích cho bạn hiểu việc tự ý vào nhà người khác là không đúng, vi phạm quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân và có thể dẫn đến những hậu quả không tốt. 

VẬN DỤNG

CH: Em hãy viết một bài luận tuyên truyền về quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của công dân và chia sẻ lại với các bạn trong lớp.

Gợi ý đáp án:

1. Quyền bất khả xâm phạm chỗ ở là gì?

Mọi người trên thế giới đều có quyền di chuyển tự do và tự do trong việc chọn nơi cư trú hợp pháp trong một quốc gia mà không bị hạn chế nếu như không thuộc phạm vi bị pháp luật cấm. Đi kèm với đó là quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở của mỗi người. Bất khả xâm phạm là một quyền cơ bản của công dân trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng, là quyền không thể xâm phạm đến của cá nhân, tổ chức hoặc ở phạm vi lớn hơn là của một quốc gia nào đó. Tại Việt Nam thì quyền bất khả xâm phạm được thể hiện dưới hai góc độ là quyền bất khả xâm phạm về thân thể và quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở. Theo đó quyền bất khả xâm phạm về chỗ ở là một quyền cơ bản nhất của công dân đã được ghi nhận trong Hiến pháp năm 2013. Mọi công dân đều có quyền có nơi ở hợp pháo và không một ai được tự ý vào chỗ ở của người khác nếu như không được người đó đồng ý. Trừ trường hợp pháp luật cho phép khám xét nhưng vẫn phải tuân theo quy định của pháp luật về việc khám xét chỗ ở. 

2. Hành vi xâm phạm chỗ hợp pháp của công dân bị xử lý như nào? 

* Xử lý vi phạm hành chính: 

Hiện nay pháp luật chưa có quy định cụ thể về hành vi xâm phạm chỗ ở của người khác cụ thể sẽ bị xử phạt hành chính như nào, mà mới chỉ dừng lại ở những hành vi khách quan được miêu tả trong Điều 158 Bộ luật hình sự nêu trên. Tuy nhiên thì Nghị định 144/2021/NĐ-CP lại có một quy định về hành vi trái pháp luật buộc thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở hợp pháp của họ sẽ tùy từng trường hợp mà bị phạt tiền từ 5 triệu đồng lên đến 20 triệu đồng. 

* Truy cứu trách nhiệm hình sự:

Nếu xét thấy hành vi xâm phạm chỗ ở hợp pháp của người khác mà có đầy đủ yếu tố cấu thành tội phạm của Tội xâm phạm chỗ ở của người khác quy định tại Điều 158 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 thì người vi phạm sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với loại tội phạm này. 

3. Cần làm gì khi bị xâm phạm chỗ ở hợp pháp?

Khi phát hiện có hành vi xâm phạm chỗ ở hợp pháp của mình hoặc của người khác, quý khách hoàn toàn có thể làm đơn tố cáo hoặc đơn trình báo lên công an nhân dân cấp xã để phía cơ quan có thể kịp thời can thiệp, xử lý. Trong đơn tố cáo hoặc đơn trình báo thì quý khách cần phải tường trình rõ hành vi của bên xâm phạm trái phép chỗ ở của mình và yêu cầu cơ quan chức năng điều tra làm rõ, nộp lên cơ quan công an cấp xã của mình.

Thêm kiến thức môn học

Bình luận

Giải bài tập những môn khác